W filmie Starcie Tytanów zwykli ludzie walczą z królami, a królowie walczą z bogami w ostatecznym sporze o władzę. Jednak wojna między bogami mogłaby zniszczyć cały świat. Zrodzony z boga, lecz wychowany wśród ludzi Perseusz (Sam Worthington) nie może zrobić nic, by ocalić swoją rodzinę przed Hadesem (Ralph Fiennes), mściwym bogiem podziemia. Nie mając już nic do stracenia, Perseusz zgłasza się na ochotnika do poprowadzenia niebezpiecznej misji, aby pokonać Hadesa, zanim zdoła on odebrać władzę Zeusowi (Liam Neeson) i rozpętać piekło na ziemi. Perseusz wyrusza w niebezpieczną podróż w głąb zakazanych światów na czele grupy odważnych wojowników, wśród których jest Drakon (Mads Mikkelsen), doświadczony żołnierz, który namawia buntowniczego Perseusza, by ten użył swoich boskich zdolności. Walkę z piekielnymi demonami i przerażającymi bestiami wojownicy przeżyją tylko wtedy, gdy Perseusz zaakceptuje swoją boską moc, odrzuci swoje przeznaczenie i sam zadecyduje o swoim losie. Aby naprawdę przenieść widzów w mitologiczny świat pełen niesamowitych przygód, film Starcie Tytanów będzie wyświetlany w formacie 3D, dzięki czemu bogowie będą jeszcze groźniejsi, potwory jeszcze bardziej przerażające, a widzowie będą mieli wrażenie, jakby sami brali udział w wyprawie Perseusza. Film Starcie Tytanów wyreżyserował Louis Leterrier. Międzynarodowej obsadzie przewodzi australijski aktor Sam Worthington (Avatar) jako Perseusz, śmiertelny syn Zeusa, króla bogów. Nominowany do Oscara Liam Neeson (Lista Schindlera) gra potężnego Zeusa, a Ralph Fiennes, także nominowany do Oscara (Angielski Pacjent), odgrywa rolę Hadesa, boga podziemi, który żeruje na ludzkim strachu. Obsadę uzupełniają Gemma Arterton jako Io, tajemnicza przewodniczka duchowa Perseusza, która prowadzi go w trakcie podróży; Mads Mikkelsen jako Drakon, który chwyta za miecz, aby przyłączyć się do misji Perseusza; Jason Flemyng jako Akrizjos, dawny król, który przemienił się w ohydną bestię; Danny Huston jako Posejdon, bóg mórz; oraz Alexa Davalos jako Andromeda, księżniczka, która zapłaci życiem, jeśli misja Perseusza nie zakończy się sukcesem. Film Starcie Tytanów powstał na podstawie scenariusza autorstwa Travisa Beachama oraz Phila Haya i Matta Manfrediego, a także w oparciu o film Zmierzch Tytanów w reżyserii Desmonda Davisa, na podstawie scenariusza Beverley Cross. Producentami filmu są Basil Iwanyk oraz Kevin De La Noy. Producentami wykonawczymi są Richard D. Zanuck, zdobywca Oscara (Wożąc panią Daisy), oraz Thomas Tull, Jon Jashni i William Fay, z Legendary Pictures. W skład zespołu kreatywnego weszli: operator zdjęć Peter Menzies, Jr., scenograf Martin Laing, montażysta Martin Walsh, montażysta Vincent Tabaillon, projektantka kostiumów i zdobywczyni Oscara Lindy Hemming (Topsy-Turvy) oraz kompozytor Ramin Djawadi. Pozostali członkowie zespołu kreatywnego to: nominowany do Oscara kierownik ds. efektów wizualnych Nick Davis (Mroczny rycerz); nominowany do Oscara kierownik ds. efektów protetycznych Conor O'Sullivan (Mroczny rycerz, Szeregowiec Ryan); kierownik ds. efektów specjalnych i animatroniki, zdobywca Oscara Neil Corbould (Gladiator); projektantka makijażu i fryzur, zdobywczyni Oscara Jenny Shircore (Elizabeth); oraz technik dźwięku, zdobywca Oscara Ivan Sharrock (Ostatni cesarz).
WYPUŚCIĆ KRAKENA
Niezwykłe mityczne bestie, zapierające dech w piersiach widoki niesamowitych miejsc, od głębi piekieł do szczytów Olimpu, oraz walki na śmierć i życie między śmiertelnikami i bogami ? to wszystko sprawia, że film Starcie Tytanów jest wielkim widowiskiem, które zawładnie widzami od pierwszej sceny i zabierze ich w fascynującą podróż 3D po starożytnej Grecji ? podróż, jakiej wcześniej nie można było odbyć. ?To jest wielka przygoda, film, który przenosi widza w świat fantazji, a ja kocham takie filmy? ? mówi reżyser Louis Leterrier. ?Ta opowieść jest heroiczna, mityczna, romantyczna i opowiada o wypełnieniu swojego przeznaczenia. Jest pełna fantastyki i humoru, ale jest też czasem przerażająca. Do tego dochodzą wyjątkowi aktorzy, na przykład Sam Worthington, Ralph Fiennes i Liam Neeson, dzięki którym kręcenie filmu było fascynującym przeżyciem?. Z Leterrierem przy sterze gwiazdy filmu z chęcią przeniosły się do świata mitów. ?Cenię reżyserów, którzy nie boją się podjąć ryzyka? ? mówi Sam Worthington, który gra centralną postać filmu, Perseusza. ?Louis chciał, by był to film pełen rozmachu, odwagi i heroizmu, który widzowie będą oglądać w kinie z zapartym tchem, zapominając nawet o popcornie, a ja pomyślałem: To jest reżyser, z którym można podjąć takie wyzwanie, i ja chcę być częścią tej przygody?. To samo mówią Liam Neeson i Ralph Fiennes, którzy w filmie zagrali Zeusa i Hadesa, a w życiu prywatnym są dobrymi przyjaciółmi. ?Moje dzieci namawiały mnie, żebym zagrał w filmie ? mówi Neeson ? a ja wiedziałem, że dzięki Louisowi oraz niesamowitym magikom komputerowym i technikom należącym do zespołu kreatywnego widzowie zapomną, że są w kinie?. ?Zawsze uwielbiałem mity greckie, a różnorodność dostępnych dziś efektów specjalnych jest powalająca? ? dodaje Fiennes. ?Pomyślałem też, że scenariusz jest naprawdę porywający i pełen rozmachu?. Będąc fanem oryginalnego filmu, Leterrier czuł się podczas kręcenia filmu jak dziecko w sklepie z zabawkami. Film Zmierz Tytanów z 1981 roku jest jednym z moich ulubionych filmów ? to była jedna z pierwszych magicznych produkcji, z jakimi miałem do czynienia. Byłem pod wielkim wrażeniem. Skakałem z radości, gdy okazało się, że mam szansę zrobić swoją własną wersję?. W filmie widać zachwyt reżysera tą opowieścią. Producent Kevin De La Noy mówi ? ?Louis uwielbia robić filmy i snuć opowieści, a do każdego wyzwania podchodził z humorem i robił wszystko, by film był jak najlepszy. Jego niestrudzony zapał inspirował nas wszystkich. Był pochłonięty każdym ujęciem; miał w głowie dokładny pomysł na każdą scenę i chciał ten pomysł przekazać wszystkim innym. I osiągnął to, czego pragnął?. Jednak fabuła filmu nie tylko w Leterrierze budziła silne emocje. Producent Basil Iwanyk wspomina ? ?Pamiętam, jak, mając 11 lat, czekałem dwie godziny w kolejce ? to był jeden z najlepszych weekendów filmowych w moim życiu ? a potem oglądałem Zmierzch Tytanów, pełen potworów, walk, księżniczek i ludzi z mieczami... Nigdy wcześniej czegoś takiego nie widziałem?. Za przeniesienie klasyki we współczesne czasy odpowiedzialni byli scenarzyści, Travis Beacham, Phil Hay i Matt Manfredi. ?Byłem zachwycony tym, co zrobili scenarzyści? ? wspomina Leterrier. ?Scenariusz nie był zwykłą przeróbką oryginału scena po scenie, z dodatkiem nowoczesnych technik. Zachowywał spójność oryginalnej wersji, ale jednocześnie tworzył nową historię?. ?Byłem wielkim fanem oryginału, więc to była propozycja nie do odrzucenia, nawet jeśli nieco onieśmielająca? ? mówi Beacham. ?W mitach podoba mi się to, że pokazują one znane wszystkim ludzkie potyczki i zmagania ujęte w kontekście nieprawdopodobnych zdarzeń, wyrażając coś, co w innych okolicznościach byłoby niemożliwe do wyrażenia. Chcesz ocalić ukochaną? Jak bardzo? Bo będziesz musiał walczyć z niepokonanym potworem, by się do niej dostać. Chcesz poznać siebie? Będziesz musiał dotrzeć na koniec świata i z powrotem. Chcesz zbuntować się przeciwko swoim rodzicom? Cóż, twój ojciec jest bogiem, sprawdźmy, na co cię stać?. ?Spędziliśmy dużo czasu, rozmawiając o tym, w jakim kierunku chcemy pójść, próbując uczynić z tej opowieści wielką, pełną rozmachu przygodę, w której poszczególne wydarzenia są powiązane z postaciami i ich doświadczeniami? ? mówi Hay. Manfredi dodaje ? ?Według nas czyny osoby muszą świadczyć o jej emocjach. Chcieliśmy, by każde nowe wydarzenie ujawniało, kim Perseusz jest w danym momencie ? jego doświadczenia są drogą próby, która kształtuje jego charakter i jego relacje z innymi. To, co robimy, wpływa na ludzi, na których nam zależy?. ?To jest klasyczna opowieść, dosłownie? ? mówi Iwanyk. ?Mówi o życiu i śmierci, zdradzie i odwadze... w odniesieniu do ludzi, potworów i bogów. Celem zrobienia nowej wersji filmu było dla mnie przekazanie widzom tego uczucia, które sam przeżywałem jako dziecko, z jednoczesnym wzbogaceniem produkcji o wszelkie dostępne dziś technologie?. Aby umożliwić osiągnięcie tego celu, stworzono także wersję filmu w formacie 3D. To idealnie współgra z wizją twórców produkcji. ?Mimo że nie kręciliśmy filmu w wersji 3D, wiele ujęć zaprojektowałem, myśląc o tym stylu wizualnym ? gdzie widz przenosi się do nieznanych mu światów, wielkie potwory są na wyciągnięcie ręki, przed oczyma przesuwają się fantastyczne obrazy? ? przyznaje Leterrier, którego zapobiegliwość okazała się dość fortunna. ?Przerobienie filmu na wersję 3D dodaje głębi każdej scenie, co wzbogaca opowieść i pozwala na jeszcze bardziej osobiste przeżywanie tytułowego ?starcia?.
PODRÓŻ BOHATERA
Według mitologii wykorzystanej w Starciu Tytanów człowiek został stworzony przez bogów, a dzięki jego modlitwom oni sami zyskali moc i nieśmiertelność. Co więcej, przez uwielbienie człowieka bogowie mieli nad nim władzę. ?To jest jak z kijem i marchewką ? wyjaśnia Leterrier ? ale jest tam zbyt dużo kija, a za mało marchewki. Ludzie zaczynają się buntować, więc rośnie napięcie. Potrzebują siebie nawzajem, ale jednocześnie są w niezgodzie?. Bohater filmu, Perseusz, który dopiero co stracił jedyną rodzinę, jaką znał, jest rozdarty pomiędzy dwoma światami: światem śmiertelników, w którym dorastał, i światem bogów, gdzie według opinii wielu jest jego miejsce. Sam Worthington gra półboga, który z niechęcią myśli o sobie jako o synu Zeusa. ?Aktor grający Perseusza musiał wyróżniać się wielkim sercem i wspaniałym wyglądem? ? mówi Leterrier. ?Sam jest jednym z najbardziej ekspresyjnych aktorów, jakich znam, ale najistotniejsze dla mnie było to, co chciał przekazać w swojej roli. Zagrany przez niego Perseusz jest krzepki, zdecydowany, ale i pełen wątpliwości, i właśnie tego od tej postaci oczekiwałem?. Iwanyk dodaje ? ?Kiedy Sam wszedł do pokoju, od razu wiedzieliśmy, że to jest właśnie Perseusz. Od razu go polubiliśmy i spodobało nam się to, że chciał ciężko pracować nad swoją rolą, a także rozumiał, czego będzie ona od niego wymagać. Sam jest pełen zarówno intensywnych emocji, jak i młodzieńczości. Jest silny i przystojny. Widz bez problemu uwierzy, że jest on w części bogiem?. ?Kiedy pierwszy raz widzimy Perseusza, jest on zwykłym rybakiem, który prowadzi proste życie? ? zauważa Worthington. ?Jednak okoliczności sprawiają, że musi wyruszyć w podróż, by zemścić się za śmierć rodziny z rąk bogów. Oprócz rozmachu filmu interesowała mnie też idea samej rodziny ? ojców próbujących poznać swoich synów, synów pragnących wiedzieć, czemu ojcowie ich nie kochają lub czemu ich odrzucili, oraz braci znajdujących porozumienie na różnych płaszczyznach?. Iwanyk mówi ? ?Perseusz jest zasadniczo skutkiem ubocznym wojny pomiędzy śmiertelnikami i bogami. Wtacza się do Argos, kolebki cywilizacji w starożytnej Grecji, walącego się w wyniku działań bogów, którzy zabili jego rodzinę. Wtedy właśnie odkrywa, kim naprawdę jest?. Fakt, że Perseusz nie akceptuje swojej boskości, był istotny dla Worthingtona, który nie chciał, by Perseusz musiał stać się bogiem, aby odnieść sukces. ?Podoba mi się to, że on odrzuca swoją boskość, że chce wszystko robić jako człowiek. Nie lubi tyranów, a tak postrzega bogów, i myśli, że już dość tego; ktoś musi stawić opór i tym kimś może być równie dobrze on sam. Gdy wyrusza, jest oczywiście dość nieznośny i napuszony, ale będzie musiał dorosnąć i nauczyć się akceptować swoją boskość, jeśli będzie chciał przeżyć? ? mówi Worthington. Jedyną postacią, która nie pochwala niezależności Perseusza, jest jego biologiczny ojciec, a zarazem król bogów, Zeus, który uważa, że Perseusz nie tylko powinien chcieć jego pomocy, ale wręcz zabiegać o nią. Przyzwyczajony do bezwarunkowej miłości swojego własnego tworu ? ludzi ? Zeus nie do końca wie, jak poradzić sobie z ich słabnącym oddaniem i narastającymi buntami. ?Zeus kocha ludzi jak żaden inny bóg? ? mówi Leterrier. ?Stworzył ich i teraz nie wie, co robić, bo za bardzo ich kocha, żeby wykorzystać przeciwko nim całą swoją moc i niszczyć ich armie. Wymyślał więc różne metody, aby zmusić ich do posłuszeństwa... ale czasy się zmieniają?. Sprawę pogarsza jeszcze fakt, że jego brat Hades, bóg podziemi, namawia Zeusa, by ten pozwolił mu rozwiązać problemy jego własnym sposobem. Znany aktor Liam Neeson, który gra rozdartego władcę Olimpu, wyjaśnia naturę tych delikatnych relacji. ?Wieki temu Zeus, Hades i ich brat Posejdon przejęli władzę nad wszechświatem od swoich rodziców, Tytanów? ? mówi Neeson. ?Zeus zawładnął niebem, a Posejdon oceanami, natomiast Hades, oszukany przez Zeusa, został królem podziemia. Teraz Hades chce wykorzystać swoją szansę, aby zemścić się na swoim bracie poprzez wplątanie go w wojnę ze śmiertelnikami. Początkowo Zeus daje się nabrać Hadesowi i sądzi, że ten może mieć rację... i powinni dać ludziom nauczkę?. ?Mogliśmy pokazać Zeusa na dwa sposoby? ? zauważa Leterrier. ?Mogliśmy dać mu białe włosy, białą brodę, togę, tron, ale to nie tego chciałem. Ten Zeus przewodzi wojnie, jest aktywny i silny. Jego słabością jest to, że kocha śmiertelników ? a zwłaszcza śmiertelniczki?. ?Dzięki swojemu wyglądowi Liam był idealny do tej roli? ? oświadcza Iwanyk. ?Jest duży, silny, ma donośny, władczy głos, ale ma też bardzo sympatyczną twarz i pełne uczucia oczy. Zeus, którego wymyśliliśmy, jest królem bogów i posiada wielką moc, ale jest też zraniony. Nie wie, co ma myśleć, i zaczyna mięknąć. Liam jest silną osobowością, która budzi respekt, ale też umie przekazać swoją mimiką uczucia?. Wykorzystując zranione uczucia Zeusa w związku z utratą uwielbienia śmiertelników, Hades przekonuje swojego brata, by ten pozwolił mu zastraszyć ludzi, twierdząc, że strach sprawi, że ludzie znowu zaczną modlić się do Zeusa i traktować go jak swojego władcę. W rzeczywistości ludzki strach umacnia jednak władzę Hadesa, a nie Zeusa. Uznany aktor Ralph Fiennes gra podstępnego boga podziemi, który chce odzyskać należne mu miejsce na Olimpie. ?Ralph nie jest osobą, której wygląd fizyczny może budzić strach ? mówi Iwanyk ? umie jednak wydobyć z siebie silne emocje, wściekłość i pasję. Chciał przenieść tę niezwykle przerażającą, wyjątkową postać na ekran, i to mu się udało?. Producent uważa też, że przyjaźń Fiennesa i Neesona w życiu prywatnym wzbogaciła ich relacje na ekranie. ?Stosunki Hadesa i Zeusa są bardzo skomplikowane, ponieważ oni są nie tylko wrogami, ale i braćmi, Przyjaźń Ralpha i Liama wzbogaciła relacje tych dwóch bogów?. ?Bogowie są w podwyższonym stanie gotowości ? stwierdza Fiennes ? kiedy Hades przychodzi na Olimp, którego marmurowy hol znajduje się wysoko w chmurach, i widzi, co go ominęło, gdy przebywał na dole z duszami przeklętych. A on nie jest bogiem współczucia. Został zdradzony przez Zeusa i dochodzi do wniosku, że teraz jego kolej. Udaje się więc do Argos i demonstruje swój gniew i władzę nad ludźmi. Wymaga od nich ofiary, która dla Perseusza jest nie do pomyślenia, dlatego ostatecznie decyduje się stawić czoła bogom?. Ofiara, której żąda Hades, jest faktycznie wielka ? chodzi o życie księżniczki Argos, Andromedy, która ma zostać oddana na pożarcie potwornemu tworowi Hadesa, Krakenowi, gdy nadejdzie zaćmienie. Alexa Davalos gra tę pechową księżniczkę, dobrą i wielkoduszną młodą kobietę, która jest gotowa oddać swoje życie za mieszkańców Argos. ?Andromeda jest z pewnością zawzięta i buntownicza? ? mówi Davalos. ?Jednak w parze z tymi cechami idzie pewna słabość. Ona walczy z królewską historią swojej rodziny i buduje swoją własną drogę życiową. Jest blisko związana z ludźmi, w przeciwieństwie do swoich rodziców?. Mimo gotowości Andromedy do poświęcenia się za innych, Perseusz nie zamierza oddać jej życia bez walki, która staje się bodźcem dla jego bohaterskiej misji. Perseuszowi w wyprawie towarzyszy Io, której przeznaczenie jest powiązane z przeznaczeniem Perseusza, i która jest jego aniołem stróżem. Aktorka Gemma Arterton gra tę mistyczną postać ? nie śmiertelniczki, ale i nie bogini ? która podąża za Perseuszem w czasie jego podróży. Jak wiele innych osób z obsady i zespołu kreatywnego, Arterton jest fanką oryginalnej wersji filmu. ?Jako dziecko widziałam go z 50 razy, więc kiedy dowiedziałam się, że mam zagrać rolę w nowej wersji, byłam wniebowzięta" ? wspomina. ?Udawałam, że nie zrobiło to na mnie wrażenia, ale od razu zadzwoniłam do mamy i siostry?. Co ciekawe, w oryginalnej wersji nie było postaci, którą gra w nowym filmie. ?Dzięki temu całe doświadczenie było jeszcze bardziej ekscytujące, ponieważ z jednej strony moja rola musiała być spójna z istniejącą historią, a z drugiej strony musiałam stworzyć coś zupełnie dla mnie nowego?. Leterrier wyjaśnia różnice między dwiema kobietami pojawiającymi się w historii Perseusza. ?Według mnie one reprezentują dwa światy, pomiędzy którymi Perseusz jest rozdarty ? świat ludzi, w którym się wychował, i świat bogów, do którego należy. Któregoś dnia będzie musiał w końcu dokonać wyboru?. Reżyser był bardzo zadowolony z aktorek, które zagrały te dwie postacie. ?Alexa i Gemma są wspaniałymi aktorkami. Tak jak księżniczka, Alexa ma wyjątkowo wyraziste rysy i jest bardzo ludzka, natomiast Gemma jest bardzo delikatna, ma porcelanową skórę, która wydaje się niemal przezroczysta... wydaje się, że można by przez nią przejść, próbując jej dotknąć?. Obie aktorki sprostały jednak fizycznym wymaganiom swoich ról. ?Obie były częścią przygody, więc z nimi było tak samo, jak z chłopakami. Wystarczyło powiedzieć: ?Dziewczyny, teraz wasza kolej?, i one robiły, co do nich należało. To było naprawdę świetne?. ? mówi reżyser. Podczas gdy ocalenie Andromedy jest katalizatorem wyprawy Perseusza, a Io jest jego duchową przewodniczką, Drakon, doświadczony i zmęczony życiem żołnierz, jest pierwszą osobą, która chwyta za miecz i przyłącza się do Perseusza. Staje się kimś w rodzaju mentora, próbując w czasie podróży przekazać upartemu półbogowi swoją wiedzę na temat sztuki walki i strategii wojennej. ?Drakon jest opiekunem księżniczki i byłym wojownikiem, który zbliża się do emerytury? ? mówi Mads Mikkelsen, który gra tę postać. ?On wie, że nie da się zabić Krakena, więc kiedy dostaje polecenie wyruszenia z Perseuszem, nie jest z tego powodu szczęśliwy, mimo że jego doświadczenie sprawia, że jest idealną osobą do tego zadania?. Na szczęście aktor i były gimnastyk w jednym był innego zdania. ?Kiedy powiedzieli mi, że mam huśtać się na linie z mieczem w dłoni, przypomniały mi się moje dziecięce marzenia, i spodobało mi się to zadanie?. Jedną z postaci, którą Perseusz, Drakon i ich towarzysze spotykają, jest półczłowiek, półpotwór Kalibos. Akrizjos, wówczas król, stał się bestią, po tym jak Zeus cisnął w niego piorunem. Doświadczony aktor James Flemyng gra obie postaci. ?Znam Jasona od lat i uważam, że on jest znakomitym aktorem? ? zauważa Leterrier. ?Bardzo chciał zagrać Kalibosa, a ponieważ grał już wcześniej Jekylla i Hyde?a, pomyślałem, że te role będą dla niego idealne?. ?Kiedy rola wymaga spędzenia czterech godzin na charakteryzacji, wołają Flemynga? ? żartuje aktor. ?Bardzo chciałem ponownie pracować z Louisem. Poza tym każdy dzień pracy na planie z Liamem Neesonem i Ralphem Fiennesem jest wspaniałym doświadczeniem?. Inni utalentowani aktorzy należący do obsady, którzy pochodzą z różnych krajów to: Danny Huston grający Posejdona, boga mórz; Pete Postlethwaite występujący jako Spyros i Elizabeth McGovern jako Marmara, przybrani rodzice Perseusza; Luke Treadway jako Prokopian, pochodzący z Argos hałaśliwy prorok Hadesa, który nieustannie nawołuje do uśmiercenia księżniczki Andromedy; oraz Liam Cunningham, Nicholas Hoult i Hans Matheson jako Solon, Euzebios i Iksas, trzej pamiętni towarzysze podróży Perseusza, którzy służą mu pomocą. Imponująca obsada stała się czymś w rodzaju ?Narodów Zjednoczonych? na planie filmowym, gdzie spotkali się aktorzy z Ameryki Północnej, Australii, Danii, Irlandii, Izraela, Francji, Anglii, Polski, Szkocji i innych krajów Leterrier, z pochodzenia Francuz, wspomina, jak przed rozpoczęciem kręcenia filmu spytał kilku swoich aktorów ? ?czy chcą być zmoknięci, brudni, wymęczeni, zgrzani, głodni i obolali przez sześć następnych miesięcy?. ?Wszyscy odpowiedzieli ?tak? i potem żałowali tego każdego dnia!? ? śmieje się reżyser.
BOGOWIE I POTWORY
Zgodnie ze swoim mitologicznym charakterem, film Starcie Tytanów jest również pełen mitycznych bestii i potworów ? od skrzydlatego Pegaza, przez śmiertelnie niebezpieczną Meduzę, do gigantycznych skorpionów i najgroźniejszego potwora, straszliwego Krakena. Stworzenie takich istot wymagało wykorzystania zarówno efektów wizualnych, jak i bardziej przyziemnych metod. Nick Davis, kierownik ds. efektów wizualnych, zauważa ? ?W filmie przedstawiamy Olimp i Hades, tak więc mamy niebiosa i piekło, bogów i potwory. Ta opowieść jest pełna fantastycznych elementów. Chcieliśmy jednak, by wszystko wyglądało jak najbardziej prawdziwie. Chcieliśmy, by ludzie uwierzyli, że w tym dość realistycznym kontekście, który nadaliśmy naszej opowieści, harpie naprawdę istnieją, a konie potrafią latać?. Zespół Davisa zaczął przygotowania do walki Skorpionów poprzez ustalenie, które postacie pojawią się w tej walce. Ciężko pracowali z reżyserem, aby ustalić proporcje ludzi i skorpionów, które mierzyły około 8?9 metrów, od szczypców do końca ogona. Zespół zajmujący się efektami specjalnymi, pod nadzorem kierownika ds. efektów specjalnych i animatroniki Neila Corboulda ? który jako nastolatek pracował nad oryginalną wersją filmu, gdzie przyczepiał pióra sowie Bubo ? zbudował pełnowymiarową makietę, która miała doraźnie zastępować skorpiona, żeby aktorom łatwiej było zagrać sceny walki z tymi potworami. ?Dzięki tej makiecie połączyliśmy efekty specjalne i wizualne? ? mówi Corbould. ?Nick przygotował fantastyczny projekt skorpiona w 3D, który wykorzystaliśmy przy robieniu makiety?. Potem zespół używał systemu zdalnego z joystickami, dzięki którym można było kierować makietą. ?Mieliśmy też obłożoną pancerzem skorpiona ruchomą makietę, który była programowana komputerowo. W jej konstrukcji wykorzystano zawieszenie kardanowe? ? mówi Davis. ?W pewnym momencie Drakon wskakuje na grzbiet skorpiona i zaczyna szaleńczą przejażdżkę?. ?To była bardzo trudna technicznie przejażdżka w stylu rodeo? ? dodaje Corbould. ?Taki skorpion mógł w czasie jednej sekundy przesunąć się o metr w każdym kierunku ? w górę, w dół, lub obracając się o 360 stopni. Mieliśmy też 3-metrowy wysięgnik, który poruszał się w górę i w dół. Naprawdę trudno było utrzymać się na grzbiecie?. Największym wyzwaniem dotyczącym makiety była prędkość. ?Skorpiony naprawdę poruszają się szybko, więc chcieliśmy oddać ich zwinność na ekranie? ? mówi Corbould. ?Ostatecznie musieliśmy jednak trochę je spowolnić. Nawet kaskader nie był w stanie się na nich utrzymać przy takim tempie?. Samo przeniesienie makiety na plan zdjęciowy było nie lada przedsięwzięciem. Te sceny były kręcone w parku narodowym na Teneryfie ? na wulkanie Teide, trzecim co do wysokości na świecie ? a filmowcy musieli przestrzegać surowych zasad. Zespół mógł jeździć jedynie po wyznaczonych drogach, co oznaczało, że można było przetransportować masywną makietę ciężarówką tylko do pewnego punktu, a potem trzeba było przenieść ją po skalnych ścieżkach w częściach. Zbudowanie ostatecznej makiety zajęło cztery dni, przy czym cała makieta, komputer i obsługujące ją wyposażenie musiały pozostać na wzniesieniu również przez cztery dni. Zespół mógł mieć jedynie nadzieję, że cała konstrukcja nie zostanie w nocy zdmuchnięta przez wiatr. Davis i jego ludzie wykorzystali także grafikę komputerową i technikę ?motion capture?, żeby ożywić Meduzę, Krakena, harpie, Pegaza i inne stwory. W przeciwieństwie do poprzednich wcieleń Meduzy, ta śmiertelnie niebezpieczna postać ma w najnowszym filmie węże zamiast włosów i ciało, które jest w połowie ludzkie, a w połowie wężowe, dzięki czemu może podstępnie polować na swoich niechcianych gości. Dzięki efektom cyfrowym rosyjska supermodelka Natalia Vodianova zamieniła się w gorgonę, której wzrok naprawdę zabija. Być może najistotniejszą istotą mityczną jest tutaj latający koń Pegaz, wyjątkowo majestatyczne zwierzę. Leterrier mówi ? ?Pegaz jest skrzydlatym koniem, towarzyszem bogów, i jeszcze żaden człowiek wcześniej na nim nie jeździł. Zwierzę początkowo walczy z Perseuszem, i ta walka staje się kolejnym problemem, z którym Perseusz musi sobie poradzić?. ?Problem z latającymi końmi polega na tym, że konie zazwyczaj nie latają? ? mówi Davis. ?Trzeba więc pokonać wiele przeszkód związanych z aerodynamiką, żeby taki koń wyglądał naturalnie?. Do tych ról zatrudniono dwa ogiery fryzyjskie ? wielkie, czarne konie pochodzące z Holandii. Bonce zagrał Pegaza, a Gallo był tym, na którym jeździł kaskader. Zespół ds. efektów wizualnych wykorzystał technikę ?motion capture?. Do ciał koni przyczepiono specjalne markery (czujniki), a następnie robiono ujęcia specjalnymi kamerami, które wychwytywały ruchy zarejestrowane przez markery. Na koniec dodano koniom skrzydła przy użyciu grafiki komputerowej. Aktorzy i twórcy filmu pracowali także z całym zastępem innych zwierząt, między innymi z czterema wielbłądami, dwumetrowym pytonem birmańskim (albinosem), dwoma młodymi wołami i grupą psów. Prawdopodobnie najbardziej majestatyczny był jednak towarzysz samego króla bogów, Zeusa ? wywołujący zachwyt na planie bielik amerykański. Po zakończeniu zdjęć prawie wszyscy aktorzy i twórcy filmu mieli z nim zdjęcie. Oprócz tego, że praca ze zwierzętami sprawiała przyjemność wszystkim obecnym osobom, produkcja zdobyła nagrodę organizacji American Humane Association za bardzo dobrą opiekę nad zwierzętami. Prace nad projektem Krakena ? bestii wywołującej największy strach w całym Argos ? zajęły około pięciu miesięcy. Davis opowiada ? ?Aaron Sims, odpowiedzialny za przygotowanie projektów postaci, pracował ze mną, Louisem i zespołem artystycznym do momentu, gdy każda osoba była zadowolona z projektu, a kolejna część zadania należała do ludzi z Moving Picture Company (firmy zajmującej się obróbką filmów po zakończeniu zdjęć). Także praca nad wodą była nie lada wyzwaniem. Kraken wynurza się z wody, która spływa z niego kaskadami. Z drugiej strony, potwór nigdy nie wychodzi całkowicie na brzeg, więc widać, jak jego manewry wywołują ciągły ruch wody. To było poważne zadanie?. ?Kraken jest tajemniczy, jest legendą ? mówi Leterrier ? więc nie chcieliśmy od razu odkrywać całej prawdy. Nick, Aaron i ludzie z Moving Picture Company wykonali świetną robotę, tworząc tego potwora morskiego. Łuski są prześwitujące, ponieważ Kraken nie przebywał na słońcu od tysięcy lat. Tak więc światło przenika łuski i rozświetla jego skorupę. Zespół ds. efektów specjalnych pracował nie tylko nad różnego rodzaju istotami, ale także nad elementami natury, wykorzystując na przykład urządzenia generujące wiatr i wodę, ogień i parę. ?Dzięki Neilowi na planie ciągle coś się działo, włączając w to wybuchające i spadające elementy, zawieszenie kardanowe i makietę, eksplozje, płomienie i pył. Razem pracowaliśmy nad logistycznym aspektem tego przedsięwzięcia? ? mówi Davis. Film kręcony był między innymi na Teneryfie, w Walii i w Etiopii, dzięki czemu zespół ds. efektów wizualnych miał szerokie pole do popisu. Davis ciągnie ? ?Budowaliśmy nasze plany zdjęciowe w tych miejscach, więc chcieliśmy, żeby nasze Argos wyglądało, jakby naprawdę było położone właśnie tam, między klifami i górami, gdzie kręciliśmy całe ujęcia. Wszystko było oparte na lokalizacji i to był wspaniały punkt wyjścia?.
SZUKAJĄC GRECJI Z ROKU 200 P.N.E
?Nasz zespół 800 aktorów i twórców filmowych odbył podróż dookoła świata, co nadało filmowi jeszcze więcej rozmachu? ? mówi Leterrier o różnorodności miejsc, w których kręcono film Starcie Tytanów. De La Noy zauważa ? ?Louis od początku miał jasny plan. Nie chciał, by przedstawiany świat był stworzony wyłącznie komputerowo. Oczywiście musieliśmy w ten sposób stworzyć postacie mitologiczne, ale świat, który zamieszkiwały, miał być tak prawdziwy, jak tylko się da. Film Starcie Tytanów faktycznie był kręcony w odległych od siebie miejscach, nawet w takich, w których rzadko kręci się filmy. Teneryfa, miejsce popularne wśród turystów, położone przy wybrzeżu Afryki, nie pojawiła się w dużej produkcji od ponad 40 lat. ?Te miejsca bardzo się różnią od miejsc, które widziałem w filmach do tej pory ? mówi Leterrier ? tu była biała i czarna lawa, zielone drzewa, dziwne chmury. Czuliśmy się tak, jakbyśmy znajdowali się nad ziemią, w miejscu, gdzie nie stanęła dotychczas stopa ludzka?. ?Akcja filmu toczy się w czasach starożytnych, więc potrzebowaliśmy naturalnie wyglądającego terenu? ? podkreśla De La Noy, który jeszcze jako kierownik planu w plenerze zdobył przydomek ?Nowe szlaki? (Fresh Tracks). ?Zawsze to lubiłem? ? ciągnie. ?Dotarcie do miejsc, w których nikt nigdy wcześniej nie był, zawsze przynosiło mi wielką satysfakcję?. Teneryfa oferowała twórcom różnorodność scenerii, jak również unikalne możliwości. De La Noy zauważa ? ?Podczas kręcenia sceny, kiedy posąg Zeusa spada na Argos, byliśmy na wysokości ponad dwóch tysięcy metrów, a nad wulkanem latały helikoptery. To był pierwszy raz, kiedy helikoptery latały w tym miejscu. Gdzie nie spojrzeliśmy, była zaschnięta lawa?. Także otaczający wyspę ocean znalazł dla siebie miejsce w filmie. Najbardziej imponujący jest moment, gdy bogowie wyładowują swój gniew na Argos. To właśnie w tym miejscu rodzina Perseusza ginie podczas wyprawy na połów. Okręt wykorzystany w filmie został zbudowany w Anglii i przetransportowany na Teneryfę, ale zatonął w czasie pierwszego wodowania. Aby nadawał się do żeglugi, statek został po wyciągnięciu naprawiony ? a następnie zatopiony, tym razem celowo. Zdjęcia kręcone były także na wyspach Gran Canaria i Lanzarote, dzięki czemu uzyskano dodatkową różnorodność. ?Wyspy Kanaryjskie stanowią ważną i istotną część tego filmu ? udało nam się wydobyć z kilku małych wysepek piękno, którym można by obdzielić cały kontynent. Jedną z najbardziej dynamicznych cech wysp było morze chmur. ?Byliśmy naprawdę ponad chmurami. Oglądając film, widz nie będzie czuł się klaustrofobicznie" ? stwierdza twórca. Producent nazywa klify Los Gigantes idealnym miejscem na lokalizację Argos. ?Moja pierwsza wyprawa w to miejsce była naprawdę satysfakcjonująca. Widok imponujących klifów wznoszących się na wysokość 300?400 metrów nad poziomem morza. To właśnie było to, czego chcieliśmy. Widziałem to przed sobą i nawet mogłem tego dotknąć. To było po prostu wspaniałe?. Po przeniesieniu się do Walii, która ma zupełnie inny krajobraz, twórcy nakręcili kilka najważniejszych scen, między innymi sceny przy wejściu do Hadesu, konfrontację Perseusza i Kalibosa oraz sceny na powietrzu w czasie wizyty u Graj. Scenograf Martin Laing opowiada o wiedźmach ? ?Według naszej mitologii, po tym jak walczący ze sobą Tytani stworzyli ziemię, jeden z nich zmarł, a jego wystająca z ziemi ręka stała się miejscem, gdzie teraz, w jego palcach, żyją nasze wiedźmy. Spędzają swój czas, chodząc po jego dłoni i pilnując tego terenu ? chcieliśmy, żeby to tak właśnie wyglądało. ?Mój pomysł był inspirowany krajobrazem Walii, czyli wyobrażałem sobie miejsce, które było bardzo ciemne, w odcieniach szarości i fioletu, mocno zamglone? ? ciągnie Laing, który pokazał swoje projekty Leterrierowi. ? Po tej rozmowie wypracowaliśmy pomysł wyglądu ręki, która wyłaniała się zza dymnej zasłony. To było wspaniała współpraca?. ?Martin przedstawił swoją imponującą wizję, a ja od razu się w niej zakochałem? ? mówi Leterrier. Laing mówi, że obaj z reżyserem zwracają uwagę na fakturę materiałów. ?Znaleźliśmy w Walii ten cudowny kamieniołom łupkowy, ze spadającym naokoło żużlem. Wykorzystaliśmy tę ?żwirowatość? otoczenia na naszym planie?. Mimo że wiele scen kręcono w plenerze, niektóre trzeba było sfilmować w studiu, więc stworzono kilka mocno rozbudowanych planów zdjęciowych. Plany zdjęciowe w studiu filmowym Shepperton Studios przedstawiały między innymi dom Graj, eteryczny dom bogów, Olimp, oraz części Argos i tamtejszą Bazylikę. W studiu Pinewood Studios w Buckinghamshire wykorzystano zbiornik do podwodnych scen i zbliżeń na dusze zmarłych ciągnących łódź Charona po rzece Styks. W studiu Longcross Studios ? byłym poligonie wojskowym przekształconym w studio filmowe oraz w placówkę testującą pojazdy mechaniczne ? powstało Argos. ?Żeby stworzyć Argos, mogliśmy wybrać jakieś istniejące już miejsce z prawdziwymi ścianami, ale problem polegał na tym, że chciałem masowej destrukcji, a najlepiej niszczy się to, co się zbudowało? ? mówi Leterrier. ?Zbudowaliśmy więc to wielkie miasto o powierzchni ponad 12 000 metrów kwadratowych. Byłem bardzo podekscytowany perspektywą zburzenia wszystkiego. Czułem się jak dziecko bawiące się klockami Lego... naturalnej wielkości?. W Longcross Studios znajdowały się także łódź Charona, ofiarny powóz Krakena, sypialnia królowej Danae, zbrojownia, katakumby, w których spotykają się Hades i Kalibos, oraz jaskinia Meduzy, pierwszy plan, na którym kręcono sceny w tym studiu. ?Trzeba jasno powiedzieć, że kanwa filmu oparta jest na mitologii greckiej, a nie na historii Grecji, więc mogłem się trochę zabawić, oczywiście w dopuszczalnych granicach architektury tamtych czasów? ? mówi Laing. ?Jaskinia Meduzy została zaprojektowana tak, że otacza świątynię Ateny. Atena była wspaniałą boginią, gdy Meduza wkroczyła do jej świątyni, by prosić ją o pomoc. Jednak Meduza zezłościła Atenę, która zniszczyła świątynię i przeniosła ją na nieurodzajny, opuszczony teren. Przygotowałem więc prosty papierowy model świątyni Ateny, potem zgniotłem go i zgiąłem, zwracając uwagę na to, jakie ujęcia kamerą można by zrobić. Kiedy świątynia była już wybudowana, mieliśmy wspaniały plac zabaw, na którym mogliśmy kręcić. Ten plan jest idealnym miejscem na zabawę w chowanego, jest tam wiele świetnych kryjówek?. Jaskinia została umieszczona w wielkiej pieczarze, aby było jeszcze ciemniej i żeby wydobyć ciekawe faktury podczas kręcenia ujęć. ?To był ciekawy sposób rozpoczęcia filmu? ? mówi operator zdjęć Peter Menzies, Jr. ?Chcieliśmy, by to miejsce jak najbardziej przypominało piekło ? z parą, ogniem, eksplozjami. Świątynia składała się z trzech warstw, które ciężko stoczyły się do jamy pełnej lawy. Wiedzieliśmy, że wszystkie ujęcia powinny być jak najlepiej dopracowane, nie tylko te w jaskini Meduzy. Louisowi i mi bardzo zależało na poruszającej się kamerze, żebyśmy naprawdę czuli, że razem z Perseuszem bierzemy udział w jego wyprawie. Prawie każdego dnia używaliśmy kamer umieszczonych na wysięgniku, jak również kamer typu SteadiCam i Cablecam, dzięki którym osiągnęliśmy płynność opowieści, bo jest tu naprawdę dużo do opowiedzenia. ?Kiedy zakończyliśmy pierwszy tydzień głównych zdjęć w jaskini Meduzy, wszyscy byliśmy wyczerpani, spoceni, ogłuszeni ciągłymi eksplozjami, przypaleni buchającymi płomieniami? ? wspomina Leterrier. ?Jednocześnie byliśmy zachwyceni. Patrzyliśmy na siebie na bezdechu i tylko się uśmiechaliśmy, a potem wybuchaliśmy śmiechem. Wszyscy mówiliśmy ? ?Robienie tego filmu będzie niesamowitą przygodą??.
RUSZAJĄC DO AKCJI
Starcie Tytanów jest pełne rozmachu, więc żeby jak najlepiej zająć się logistyczną stroną wielu walk, Leterrier poprosił o pomoc kierownika scen kaskaderskich, Paula Jenningsa. ?On jest niesamowitym człowiekiem? ? mówi reżyser. ?Zebrał grupę wyjątkowych kaskaderów i wymyślił wspaniały układ choreograficzny do walk. Wystarczy powiedzieć mu, że chcesz mieć potyczkę na miecze, jakiej do tej pory nie widziano, a on ją dla ciebie przygotuje?. Leterrier szybko opanował sztukę wywoływania uczucia przyjaznej rywalizacji pomiędzy swoimi aktorami, jednocześnie umożliwiając im nauczenie się podstaw potrzebnych do dobrego zagrania starć. ?Zachęcałem ich do wzajemnego prześcigania się w zdobywaniu nowych umiejętności? ? mówi. ?Kiedy aktorzy uczyli się walczyć mieczem, odbywał się taki milczący konkurs na najlepszego w tej sztuce. Sam był w tym świetny, tak samo jak Mads, więc rywalizacja szybko przemieniła się w rodzaj braterskiego współzawodnictwa. To było świetna zabawa?. ?Myślę, że widzowie chcą widzieć, że aktorzy są naprawdę mocno zaangażowani w to, co robią? ? mówi Worthington. ?Wspaniale się bawiłem, ucząc się walki mieczem. Podobało mi się zakładanie uprzęży i skakanie na worki amortyzujące upadki. Jednak nie tylko mężczyźni musieli dawać z siebie wszystko. Według Leterriera kobiety równie chętnie pracowały przy scenach walk. ?Alexa jest jak ryba. Może wytrzymać pod wodą przez trzy minuty i zachowywać się przed kamerą zupełnie naturalnie, co rzeczywiście bardzo jej się przydało przy tym filmie. Na planie korzystano z wielu rodzajów broni. Stworzono 1600 przedmiotów służących do walki. Miecze było robione z różnych tworzyw, w zależności od ich późniejszego wykorzystania: z brązu, żeby wyglądały imponująco; z aluminium, żeby były lekkie; z gumy, żeby były bezpieczne; a niektóre nawet z ciasta biszkoptowego, żeby łatwo się łamały. Kierownik ds. zbrojenia, Nick Komornicki, najlepiej się bawił, przygotowując broń dla Ozala i Kucuka, braci z Turcji, którzy przyłączają się do grupy podróżników. Ozal, którego zagrał Ashraf Barhom, nosił ze sobą cztery sztylety, dmuchawkę i strzałki, procę, łuk ze strzałami oraz kamień. Aktor chciał mieć nawet więcej rynsztunku, ale to, co już miał, było i tak wystarczająco ciężkie jak na jedną osobę.
WIĘCEJ NIŻ TOGA
Podczas omawiania pomysłów na stroje bohaterów Starcia Tytanów Leterrier powiedział projektantce kostiumów Lindy Hemming, że chciałby, aby Perseusz i jego towarzysze mieli stroje, które odzwierciedlałyby ich siłę i wytrzymałość, oraz żeby ich ramiona i nogi, zwłaszcza te ostatnie, nie były zbytnio odsłonięte. ?Zaprojektowałam kilka rodzajów zbroi, przede wszystkim masywne ochraniacze na nogi i ramiona? ? mówi Hemming. ?Zbroje, zarówno metalowe, jak i skórzane, miały wyglądać tak, jakby były mocno zużyte w poprzednich wojnach, które odbyły się jeszcze przed początkiem naszej historii. Ważne więc było odpowiednie zniszczenie i pomalowanie zbroi, a kiedy rzeźbiona była forma odlewnicza metalowej wersji, zwracaliśmy uwagę, aby było w niej dużo wgnieceń i śladów po uderzeniach mieczem. Leterrier był równie pewny co do wyglądu bogów i bogiń z Olimpu ? nie chciał, aby nosili togi. Hemming wspomina, że ?reżyser chciał, aby oni także nosili zbroje, ponieważ byli w stanie wojny i walczyli ze śmiertelnikami. Muszą wyglądać nadludzko?. Hemming zaprojektowała więc dla każdego boga i dla każdej bogini zbroję inspirowaną istotą lub rośliną tradycyjnie przypisywaną w mitologii danemu bóstwu ? Zeus w swojej zbroi miał na przykład przypominać orła ? a następnie rzeźbiarka Emma Hanson tworzyła wersję projektu w naturalnym rozmiarze, na podstawie której tworzono formę odlewniczą i przygotowywano metalową zbroję. Zbroje miały wyglądać tak, jakby były zrobione z różnych metali szlachetnych, jakby były w stanie niemal ?emanować światłem? ? to było zadanie zespołu ds. efektów wizualnych. Zeus, grany przez Neesona, wyglądał szczególnie królewsko, promieniując jasnym światłem, dzięki czemu wzbudzał zachwyt na planie, kiedy pojawiał się tam w swojej długiej na prawie pięć metrów szacie. Neeson musiał jednak znosić sporo niewygody, ponieważ jego zbroja i metalowe elementy rynsztunku były tak ciężkie, że stolarze musieli zrobić dla niego specjalne krzesło i deskę do opierania się, by choć trochę go odciążyć. Aby dobrze dobrać wygląd i odcienie strojów, Hemming przeszukała jak najwięcej dostępnych źródeł na temat życia w starożytnej Grecji i ówczesnego stylu ubierania się, a inspiracje kolorystyczne czerpała z wielu odległych miejsc. ?Wybrałam pełną dramaturgii, intensywną, brudną czerwień tworzoną przy użyciu barwników roślinnych i cudowny przypalony pomarańcz do niestarannie tkanych peleryn żołnierzy ? mówi Hemming ? a dla mieszkających na pustyni Dżinnów, którzy dołączają do Perseusza, nasycony odcień błękitu oraz dużo afrykańskiej tkaniny ? ręcznie malowanej i farbowanej błotem?. Hemming wypowiada się też na temat miasta i wnętrza pałacu w Argos ? ?Ludzie prowadzą tam bardzo dekadencki styl życia, więc uznałam, że powinno to wyglądać jak przyjęcie u Versacego. Wykorzystałam naturalny jedwab i bawełnę, które były ręcznie plisowane i farbowane na różne kolory: kremowy, morelowy, brzoskwiniowy, żółtawy i wpadający w róż czerwonobrązowy, a do tego duża ilość ręcznie robionej biżuterii ze złota?. Pomysł Hemming na Hadesa był jednym z ulubionych projektów Leterriera. ?Hades nosił zbroję od początku swojego pobytu w podziemiu, czyli od walki z Tytanami? ? zauważa reżyser. ?Jego zbroja jest zardzewiała, wyżarta przez siarkę, więc tak naprawdę ledwo się już trzyma w jednym kawałku, ale on wciąż ją nosi. Jego peleryna ? zrobiona z dymu, pyłu, bólu i krwi ? jest przetykana płaczem tysięcy dusz?. Projektantka musiała też popracować nad obuwiem. Podróżnicy, jak i wiele innych postaci, nosili sandały, ale podczas scen walki, kiedy było zwiększone ryzyko urazów, zakładali specjalne, pełne sandały, na których namalowane były palce. Ogólny wygląd postaci został doszlifowany dzięki odpowiedniej charakteryzacji, którą zajął się zespół ds. efektów protetycznych pod okiem kierownika Conora O?Sullivana. Dla kilku aktorów trzeba było przygotować specjalne odlewy. Jedną z takich osób był Jason Flemyng, który każdego dnia spędzał około trzech godzin na charakteryzacji, aby przemienić się w Kalibosa. Flemyng świetnie się bawił jako Kalibos. Podczas jazdy na plan zdjęciowy często prosił kierowcę, by ten się zatrzymał, a następnie otwierał okno i pytał przechodniów o drogę, a ich reakcje na widok takiej charakteryzacji sprawiały mu niesamowitą frajdę. Graje miały po trzy zestawy części ciała i po pięć zestawów głów, a podczas kręcenia scen niemal nic nie widziały. Trzeba było zrobić 25 prototypów, aby stworzyć wszystkowidzące Oko. W końcu przygotowano trzy wersje oka ? jedną będącą głównym okiem, jedną bardziej trwałą, którą można było się przerzucać, oraz jedną zieloną, która była wykorzystywana w grafice komputerowej. Sheikh Suleiman, wódz drewnianych Dżinnów, potrzebował 40 zestawów twarzy z wymiennymi twardymi obudowami, 40 szyj i 15 par mechanicznych ramion. Pod przywództwem projektantki makijażu i fryzur, Jenny Shircore, większość aktorów, o ile nie była poddawana charakteryzacji protetycznej, musiała być zraszana sprayem, aby ich skóra zachowała złocisty, grecki wygląd. Następnie nakładano im odpowiedni makijaż. Podczas gdy większość postaci w Starciu Tytanów ma długie loki wymagające peruk lub przedłużania włosów, grany przez Sama Worthingtona Perseusz ma włosy ostrzyżone krótko przy skórze. ?Być może w starożytnej Grecji nie było golarek elektrycznych, ale tak samo nie było Krakenów ani latających koni!? ? ucina. ?Nasze Starcie Tytanów to spojrzenie na mitologię grecką z perspektywy 2010 roku? ? stwierdza reżyser. ?To jest film o wielkiej przygodzie, rodzinie, lojalności i przeznaczeniu. Ten film jest pełen rozmachu, bo taki jest świat mitów greckich. Nie ma tu żadnych granic dla wyobraźni. Potwory są większe niż jakiekolwiek inne, i to nie są jakieś dwa czy trzy potwory, ale dwanaście różnych stworów. To jest nowy świat, jakiego wcześniej nie widziano. Myślę, że dla widzów to będzie niepowtarzalne doświadczenie?
O OBSADZIE
SAM WORTHINGTON aktualnie występuje w hicie Jamesa Camerona, filmie Avatar. Reżyser wybrał Worthingtona do roli w innowacyjnym filmie science fiction w systemie 3D po wyczerpujących poszukiwaniach wśród aktorów z wielu krajów. Avatar zarobił ponad dwa miliardy dolarów na całym świecie, dzięki czemu stał się najlepiej zarabiającym filmem wszech czasów i pobił nawet poprzedni rekord Camerona, ustanowiony filmem Titanic, który królował przez dwanaście lat. Avatar zdobył wiele nagród, w tym Złoty Glob dla najlepszego filmu oraz dziewięć nominacji do Oscara, między innymi dla najlepszego filmu i dla najlepszego reżysera, z czego zdobył trzy statuetki. Wcześniej w 2009 roku Worthington zagrał z Christianem Bale?em w filmie science fiction wyreżyserowanym przez McG, Terminator: Ocalenie, który zarobił ponad 370 milionów dolarów na całym świecie. Poza tym Worthington występuje w dwóch czekających na wejście do kin filmach niezależnych: w romansie Last Night, gdzie zagrał z Keirą Knightley i Evą Mendes, oraz w thrillerze rozgrywającym się po drugiej wojnie światowej, The Debt, wyreżyserowanym przez Johna Maddena, w którym zagrała również Helen Mirren. Niedługo zacznie pracę nad filmem reżyserki Ami Canaan Mann, The Texas Killing Fields, którego producentem jest Michael Mann. Pochodzący z Australii aktor ukończył w 1998 roku prestiżowy National Institute of Dramatic Art (NIDA) w Sydney. Następnie pojawiał się na deskach teatru, występując w sztuce ?The Judas Kiss?, wyreżyserowanej przez Neila Armfielda dla grupy teatralnej Company B w Belvoir Street Theatre. W roku 2000 Worthington zadebiutował w australijskim filmie Faceci w butach, gdzie zagrał napawającego lękiem starszego brata Adama Garcii. Za tę rolę zdobył nominację Australijskiego Instytutu Filmowego dla najlepszego aktora w roli głównej. Jego kolejne australijskie filmy to między innymi: Szemrany interes z Johnem Goodmanem, Toni Collette i Samem Neillem, za który zdobył nominację Film Critics Circle of Australia (FCCA) dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej, oraz Wyrównanie rachunków z Davidem Wenhamem. Zagrał też małą rolę w filmie o drugiej wojnie światowej, Wojna Harta, gdzie występował również Bruce Willis. Jednak dopiero jego wyśmienita gra w filmie Cate Shortland Salto (2004), który został świetnie przyjęty przez krytyków i odniósł wielki komercyjny sukces, przyniosła mu międzynarodowy rozgłos. Zdobył nagrodę Australijskiego Instytutu Filmowego dla najlepszego aktora w roli głównej oraz drugą nominację FCCA. Film okazał się wielkim zwycięzcą podczas rozdania nagród Australijskiego Instytutu Filmowego, zdobywając statuetki we wszystkich trzynastu kategoriach filmowych ? był to pierwszy taki przypadek w historii tych nagród. Następnie Worthington zagrał tytułową rolę w filmie Geoffreya Wrighta Macbeth (2006), będącym współczesną wersją sztuki Szekspira. Wystąpił także w filmie Johna Dahla VI Batalion i w horrorze Zabójca. Aktor zagrał również w australijskich produkcjach telewizyjnych, w tym w dwóch nagrodzonych projektach: Love My Way, który zdobył trzy nagrody Australijskiego Instytutu Filmowego dla najlepszego serialu telewizyjnego, i w The Surgeon, nominowanym przez Australijski Instytut Filmowy do nagrody dla najlepszego mini serialu telewizyjnego. Pojawił się też w odcinku ?Delivery Man? serialu Two Twisted, produkcji Bryana Browna w klimacie Strefy mroku. GEMMA ARTERTON (Io) ukończyła Royal Academy of Dramatic Art latem 2007 roku i szybko stała się jedną z najbardziej obiecujących aktorek Hollywood. Tego lata można ją zobaczyć w roli księżniczki Taminy w filmie Książę Persji: Piaski Czasu. Reżyserem filmu jest Mike Newell, a obok Arterton występują Jake Gyllenhaal, Alfred Molina i Ben Kingsley. Kolejne produkcje, w których wystąpi aktorka, to między innymi film Stephena Frearsa Tamara Drewe, gdzie zagra tytułową rolę, oraz film J Blakesona The Disappearance of Alice Creed, thriller o porwaniu i intrydze, w którym Arterton gra główną rolę, pojawiając się obok Martina Compstona i Eddiego Marsana. Aktorka pojawiła się niedawno w filmie Richarda Curtisa Radio na fali, występując obok wielu uznanych aktorów, wśród których znaleźli się Philip Seymour Hoffman, Kenneth Branagh, Bill Nighy i Emma Thompson, a także zagrała dziewczynę Bonda w Quantum of Solace, hicie w reżyserii Marca Fostera, z Danielem Craigiem i Judi Dench w rolach głównych. Arterton wystąpiła również w filmie gangsterskim Guya Ritchiego Rock?N?Rolla, w filmie Three and Out w reżyserii Jonathana Gershfielda oraz w St. Trinian?s: The Legend of Fritton?s Gold w reżyserii Olivera Parkera i Barnabiego Thompsona, gdzie powróciła do swojej roli z wcześniejszego filmu, Dziewczyny z St. Trinian. Gemma pojawiała się też w dobrych produkcjach telewizyjnych. Poruszająca rola bohaterskiej Tess w Tess D'Urbervilles, ekranizacji powieści Thomasa Hardy?ego dla BBC, gdzie zagrała obok takich aktorów jak Eddie Redmayne, Ruth Jones i Hans Matheson, przyniosła jej szerokie uznanie. Zagrała też Elizabeth Bennet w filmie kostiumowym W świecie Jane Austen, wyprodukowanym dla ITV, oraz w filmie BBC, Opowieść Mary, w reżyserii Stephena Poliakoffa, gdzie towarzyszyli jej Maggie Smith, David Walliams i Ruth Wilson. Arterton postawiła swoje pierwsze kroki na deskach teatru w roli Rosaline w sztuce reżyserowanej przez Dominica Dromgoole?a, ?Stracone zachody miłości?, w Shakespeare?s Globe Theatre. Zdobyła stypendium Royal Academy of Dramatic Art, gdzie grała główne role w takich produkcjach, jak ?Mąż idealny?, ?Tytus Andronikus?, ?Opera żebracza?. Aktualnie gra w sztuce Douglasa Cartera Beane?a ?The Little Dog Laughed? w Garrick Theatre w Londynie, co jest jej teatralnym debiutem na West Endzie. MADS MIKKELSEN (Drakon) występował ostatnio w głównej roli w filmie holenderskiego reżysera Jana Kounena, Coco Chanel & Igor Stravinsky, w filmie przygodowym BBC Films, Valhalla Rising, oraz w niemieckim thrillerze Die Tür. Wcześniej można było go oglądać obok Daniela Craiga i Evy Green w hicie Casino Royale, gdzie zagrał głównego wroga Bonda. Mikkelsen zagrał również w filmie Flammen & Citronen, za który był nominowany do nagrody im. Roberta Jacobsena (która jest przyznawana przez Duńską Akademię Filmową) dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej. Mikkelsen zaczął swoją zawodową karierę jako gimnastyk i tancerz, a następnie pracował w teatrze, telewizji i filmie, stając się najbardziej rozpoznawalnym aktorem z Danii i Skandynawii. Po ukończeniu ?rhus Theatre School Mikkelsen pojawił się na scenie w kilku produkcjach, między innymi jako Romeo w ?Romeo i Julii?, w reżyserii Larsa Kaalunda. Aktor grał też w serialu policyjnym Unit 1, który zdobył Międzynarodową Nagrodę Emmy dla najlepszego serialu. Mikkelsen zagrał wiele wyróżniających się ról, ale być może najbardziej znany jest z roli w filmie Susanne Bier Otwarte serca, za który był w 2003 roku nominowany do nagród Roberta i Bodila przyznawanych przez duńskich krytyków filmowych) dla najlepszego aktora, a w 2002 roku zdobył nagrodę Zulu w tej samej kategorii. Pojawił się także w filmach: Księga Diny, obok Gérarda Depardieu, En kort en lang, Błyskające światła, Wilbur chce się zabić, oraz Zieloni rzeźnicy, za który był nominowany do nagrody Bodil dla najlepszego aktora (2004). Dzięki głównej roli w Pusher II: Krew na rękach, gdzie ponownie zagrał nędznego ćpuna w długo oczekiwanej kontynuacji cieszącego się powodzeniem filmu Dealer, zdobył w 2005 roku nagrody Roberta i Bodila dla najlepszego aktora. Mikkelsen zadebiutował w amerykańskiej kinematografii w filmie Król Artur, gdzie obok niego pojawili się także Clive Owen i Keira Knightley. Film ten wyreżyserował Antoine Fuqua, a jego producentem był Jerry Bruckheimer. Wkrótce potem aktor zagrał cierpiącego na urojenia księdza w filmie Jabłka Adama, którego premiera odbyła się w czasie Festiwalu Filmowego w Toronto i który był następnie pokazany na Festiwalu Filmowym w Sundance w kategorii Spectrum. Film ten został wytypowany jako duński kandydat do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, a Mikkelsen za swoją rolę zdobył nagrodę Zulu dla najlepszego aktora. Mikkelsen wystąpił też w filmie Susanne Bier Tuż po weselu, który był nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film zagraniczny, oraz w szwedzkim thrillerze Wyjście w reżyserii Petera Lindmarka. ALEXA DAVALOS (Andromeda) pojawiła się ostatnio w nagrodzonym Oscarem filmie Eda Zwicka o Holokauście Opór. Zagrała tam kobietę, w której zakochuje się główny bohater ? w tej roli wystąpił Daniel Craig. Aktorka zdobyła uznanie swoją rolą w filmie Smaki miłości, gdzie towarzyszyli jej Morgan Freeman i Greg Kinnear. Film w reżyserii wielokrotnego zdobywcy Oscara Roberta Bentona opowiada historię grupki przyjaciół z Oregonu, którzy przeżywają różne rodzaje miłości ? magiczną, tajemniczą, a czasem bolesną. W tym samym roku zagrała w filmie Mgła, którego twórcami byli Frank Darabont i Stephen King. W 2004 roku Davalos pojawiła się w filmie Kroniki Riddicka, gdzie obok niej wystąpili Vin Diesel, Thandie Newton, Judi Dench i. Colm Feore. W 2003 roku aktorka zadebiutowała w telewizji obok Antonia Banderasa w produkcji Larry?ego Gelbarta dla HBO Films, Pancho Villa we własnej osobie, w reżyserii Bruce?a Beresforda. Można ją było również oglądać w odcinku pilotażowym serialu ABC Raines, w reżyserii Franka Darabonta, gdzie pojawiła się obok Jeffa Goldbluma, oraz w produkcji CBS Poddaj się, Dorotko, gdzie grała córkę Diane Keaton. JASON FLEMYNG (Kalibos/Król Akrizjos) wystąpił niedawno w pierwszym wypuszczonym na rynek światowy filmie fabularnym z Dubaju, City of Life, w reżyserii Alego Mustafy. Razem z nim w filmie pojawiła się Natalie Dormer. Flemyng zagrał także obok Brada Pitta i Cate Blanchett w filmie Davida Finchera Ciekawy przypadek Benjamina Buttona. Aktor, znany z kreowania różnorodnych postaci, zagrał również filmie Liga niezwykłych dżentelmenów, wspólnie z Seanem Connerym, w filmie Gwiazda rocka, obok Marka Wahlberga i Jennifer Aniston, w filmie braci Hughesów Z piekła rodem, obok Johnny?ego Deppa, oraz w filmie Bernarda Bertolucciego Ukryte pragnienia, obok Liv Tyler. Wcześniej można go było zobaczyć w pierwszym filmie reżyserowanym przez Guya Ritchiego, Porachunki, dzięki któremu zdobył międzynarodową sławę i uznanie krytyków oraz w kontynuacji Przekręt, także w reżyserii Ritchiego. Producentem filmu był Matthew Vaughn, a oprócz Flemynga pojawił się w nim również Brad Pitt. Flemyng współpracował jeszcze trzy razy z Vaughnem: w reżyserskim debiucie Vaughna Przekładaniec, obok Daniela Craiga, w filmie Gwiezdny pył, obok Roberta de Niro, Michelle Pfeiffer i Claire Danes, oraz we wchodzącym do kin filmie Kick-Ass, obok Nicolasa Cage?a i Marka Stronga. Aktor zagrał także w filmach: Ciśnienie, Purpurowe skrzypce, Śmiertelny rejs, The Hollow Reed oraz Alive and Kicking. Flemyng pojawiał się również w telewizyjnych produkcjach, wśród których warto wymienić popularny serial BBC Siły pierwotne, odcinek ?A Question of Attribution? serialu BBC Screen One, w reżyserii Johna Schlesingera, oraz serial BBC The Man-Eating Leopard of Rudraprayag. Występował również na deskach teatru, w tym w sztukach Royal Shakespeare Company: ?Koriolan?, ?Jak wam się podoba?, ?Moscow Gold?, ?Barbarians?, ?Wszystko dobre, co się dobrze kończy?. RALPH FIENNES (Hades) był wielokrotnie nagradzany za swoją pracę w teatrze i na ekranie. W 2008 roku otrzymał dwie nominacje do nagrody British Independent Film dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej: za film Księżna, gdzie wystąpił z Keirą Knightley i za który otrzymał również nominację do Złotego Globu, oraz za film Najpierw strzelaj, potem zwiedzaj, gdzie towarzyszył mu Colin Farrell. W tym samym roku aktora można było oglądać w dwóch pozytywnie przyjętych filmach: Lektor, gdzie zagrał z Kate Winslet, oraz w filmie reżyser Kathryn Bigelow, The Hurt Locker. W pułapce wojny, który otrzymał dziewięć nominacji do Oscara. W 2008 roku otrzymał również nominacje do Złotego Globu i za rolę w filmie HBO Bernard i Doris, gdzie zagrał z Susan Sarandon. Najbliższe produkcje, w których będzie można zobaczyć aktora, to: komediodramat Cemetery Junction, którego reżyserem jest Ricky Gervais; film fantastyczny Niania i wielkie bum, gdzie zagrał z Emmą Thompson; oraz adaptacja sztuki Szekspira Coriolanus, gdzie towarzyszą mu Gerard Butler i Vanessa Redgrave. Coriolanus jest również reżyserskim debiutem aktora. Fiennes zagra też kolejny raz Lorda Voldemorta w dwuczęściowym filmie Harry Potter i Insygnia Śmierci. Wcześniej można go było oglądać w tej roli w filmie Harry Potter i Czara Ognia (2005) oraz w kolejnej części, Harry Potter i Zakon Feniksa (2007). Fiennes, który dwa razy był nominowany do Oscara, swoją pierwszą nominację otrzymał w 1994 roku za rolę w filmie Lista Schindlera. Film ten, wyreżyserowany przez Stevena Spielberga, otrzymał statuetkę dla najlepszego filmu. Za swoją przejmującą kreację pozbawionego uczuć nazistowskiego komendanta otrzymał wiele nominacji i nagród, w tym: nominację do Złotego Globu, nagrodę BAFTA oraz wyróżnienie dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej od takich stowarzyszeń krytyków, jak: National Society of Film Critics, New York Film Critics, Chicago Film Critics, Boston Film Critics i London Film Critics. Drugą nominację do Oscara otrzymał w 1997 roku za główną rolę w zdobywcy Oscara dla najlepszego filmu, Angielskim pacjencie, którego reżyserem był Anthony Minghella. Aktor zdobył także nominacje do Złotego Globu i nagrody BAFTA oraz dwie nominacje do , jedną dla najlepszego aktora i jedną wspólnie z pozostałymi aktorami. Inne nagrody, które otrzymał w czasie swojej kariery, to: British Independent Film Award, Evening Standard British Film Award, London Film Critics Circle Award oraz nominacja do nagrody BAFTA za rolę w przychylnie przyjętym filmie Wierny ogrodnik, którego reżyserem był Fernando Meirelles. Pozostałe filmy, w których można było zobaczyć aktora, to: film Biała hrabina, którego reżyserem był James Ivory; film Aardmana Wallace i Gromit: Klątwa królika, zdobywca Oscara dla najlepszego filmu animowanego; Czerwony smok; filmy Neila Jordana Koniec romansu i Podwójny blef; film Davida Cronenberga Pająk; filmy Marthy Fiennes Chromofobia i Oniegin; film Istvana Szabo Kropla słońca; Pokojówka na Manhattanie, gdzie zagrał z Jennifer Lopez; animowany film muzyczny Książę Egiptu; Rewolwer i melonik; Oskar i Lucinda, gdzie towarzyszyła mu Cate Blanchett; film Katheryn Bigelow Dziwne dni; Quiz Show, w reżyserii Roberta Redforda; oraz film Wichrowe wzgórza, który był jego ekranowym debiutem. Fiennes ukończył Royal Academy of Dramatic Art i rozpoczął swoją karierę na deskach teatru w Londynie. Dołączył do zespołu Michaela Rudmana w Royal National Theatre, a następnie spędził dwa sezony z grupą teatralną Royal Shakespeare Company. W 1995 roku zagrał Hamleta w sztuce Jonathana Kenta, a kiedy produkcja została wystawiona na Broadwayu, zdobył za swoją rolę nagrodę Tony. Po raz drugi pracował z Kentem przy sztuce ?Ivanov?, która była wystawiana również w Moskwie. W roku 2000 Fiennes wrócił do teatru w Londynie w sztukach ?Ryszard II? oraz ?Koriolan?, gdzie grał tytułowe role. W 2002 roku zagrał Carla Junga w sztuce Christophera Hamptona, ?The Talking Cure?, w Royal National Theatre, a w roku 2003 zagrał tytułową rolę w sztuce Ibsena ?Brand?, w tym samym teatrze. Fiennes zagrał również Marka Antoniusza w produkcji Deborah Warner ?Juliusz Cezar? (2005), a następnie pojawił się w sztuce Briana Friela ?Faith Healer?, przy której kolejny raz pracował z Jonathanem Kentem. Sztuka miała swoją premierę w 2006 roku w Dublinie, po czym przeniosła się na Broadway. Za tę rolę Fiennes otrzymał nominację do nagrody Tony. W marcu zeszłego roku aktor grał w sztuce Yasminy Rezy ?God of Carnage? na londyńskim West Endzie, a następnie w produkcji Kenta ?Edyp?, w Royal National Theatre. LIAM NEESON (Zeus) jest uznanym aktorem o międzynarodowej sławie, który zdobył wiele nagród filmowych. Występował zarówno w popularnych produkcjach, jak i pozytywnie przyjętych filmach niezależnych. Aktor otrzymał nagrody za trzy bardzo różne od siebie produkcje, w których grał postacie historyczne. Za rolę Oskara Schindlera w filmie Stevena Spielberga, Lista Schindlera, który w 1993 roku otrzymał Oscara dla najlepszego filmu, Neeson otrzymał nominacje do Oscara, Złotego Globu i nagrody BAFTA. Trzy lata później zagrał tytułową rolę w filmie biograficznym Neila Jordana Michael Collins, za który dostał kolejną nominację do Złotego Globu i nagrodę Evening Standard British Film Award oraz Volpi Cup na Festiwalu Filmowym w Wenecji (1996) za poruszającą rolę irlandzkiego bohatera. W 2004 roku aktor zagrał kontrowersyjnego seksuologa Alfreda Kinseya w filmie Billa Condona Kinsey, za który otrzymał trzy nominacje do Złotego Globu i nominację do nagrody Independent Spirit Award, oraz zdobył nagrodę Los Angeles Film Critics Award. Ostatnio można było go zobaczyć w thrillerze Uprowadzona oraz w filmie niezależnym Chloe, w reżyserii Atoma Egoyana. Kolejne produkcje z Neesonem to film niezależny After.Life, oczekiwany film akcji Drużyna A, thriller romantyczny Paula Haggisa The Next Three Days oraz pełen akcji dreszczowiec Unknown White Male, którego reżyserem jest Jaume Collet-Sera. Poza tym aktor użyczy swojego wyjątkowego głosu w filmie Opowieści z Narnii: Podróż Wędrowca do Świtu, gdzie po raz kolejny wcieli się w rolę lwa Aslana, którego można było zobaczyć w poprzednich filmach z serii Opowieści z Narnii: Lew, czarownica i stara szafa oraz Książę Kaspian. Fani Neesona mieli też okazję zobaczyć go w dwóch hitach filmowych: w filmie Gwiezdne Wojny: Część I ? Mroczne widmo, gdzie zagrał Mistrza Jedi znanego jako Qui-Gon Jinn oraz w filmie Christophera Nolana Batman ? Początek, gdzie zagrał tajemniczą postać o nazwisku Henri Ducard. Neeson urodził się w Irlandii, gdzie w 1976 roku zaczął występować z teatrem Lyric Players Theatre w Belfaście. Zadebiutował w sztuce Josepha Plunketta ?The Risen People?. Dwa lata później zaczął pracę w Abbey Theatre w Dublinie, gdzie pojawił się w sztuce Briana Friela ?Translations?. Zdobył nagrodę dla najlepszego aktora za występ w Royal Exchange Theatre w Manchesterze w sztuce ?The Plough and the Stars?, której autorem jest Sean O?Casey. W roku 1980, gdy Neeson grał Lenniego w sztuce Johna Steinbecka ?Myszy i ludzie?, zauważył go John Boorman, który zaproponował mu rolę w filmie o królu Arturze Excalibur. W ciągu kolejnych dziesięciu lat Neeson zagrał w wielu rozmaitych produkcjach, wśród których można wymienić: film Rogera Donaldsona Bunt na Bounty; film Rolanda Joffego Misja; Lamb, gdzie zagrał główną rolę; Duet na jeden instrument, do którego scenariusz napisał Andriej Konczałowski; Modlitwa za konających; film Petera Yatesa Podejrzany; Dobra matka; oraz film Zjawy, przy którym po raz pierwszy pracował z reżyserem Neilem Jordanem. Jego późniejsze filmy, o których warto wspomnieć, to: Człowiek ciemności, którego reżyserem jest Sam Raimi; Wielki człowiek; Podejrzenie; film Woody?ego Allena Mężowie i żony; film Johna Maddena Ethan Frome, gdzie zagrał tytułową rolę; film Michaela Apteda Nell, gdzie towarzyszyły mu Jodie Foster i Natasha Richardson; Rob Roy, gdzie zagrał główną rolę; film Barbeta Schroedera Wczoraj i dziś, gdzie wystąpił obok Meryl Streep; Nędznicy; film Kathryn Bigelow K-19; film Gangi Nowego Jorku, którego reżyserem jest Martin Scorsese; hit reżysera Richarda Curtisa z gwiazdorską obsadą To właśnie miłość; film Ridleya Scotta Królestwo niebieskie; oraz film Neila Jordana Śniadanie na Plutonie. Po rozpoczęciu kariery na ekranie Neeson wielokrotnie wracał na deski teatru. W 1993 roku zadebiutował na Broadwayu w sztuce Eugene?a O?Neilla ?Anna Christie?, za którą zdobył nominację do nagrody Tony. W 1998 roku zagrał Oscara Wilde?a w sztuce ?The Judas Kiss?, którą napisał David Hare. Początkowo sztuka była wystawiana na West Endzie, a później przeniosła się na Broadway. Neeson powrócił na Broadway w 2002 roku, kiedy zagrał Proctora w entuzjastycznie przyjętej przez krytyków sztuce Arthura Millera ?Czarownice z Salem?, której reżyserem był Richard Eyre. W tej produkcji aktorowi towarzyszyła Laura Linney. Za swój występ Neeson dostał nominację do nagród Tony i Drama Desk Award. Ostatnio widzowie mogli go zobaczyć w czasie festiwalu w Lincoln Center w sztuce Samuela Becketta wystawionej przez dubliński Gate Theatre, ?Eh Joe?, w reżyserii Atoma Egoyana.
O TWÓRCACH FILMU
LOUIS LETERRIER (reżyser) pracował niedawno nad hitem Incredible Hulk opartym na komiksie wydawnictwa Marvel Comics. W filmie tym wystąpili: Edward Norton, Tim Roth, Liv Tyler i William Hurt. Wcześniej Leterrier wyreżyserował trzymający w napięciu film akcji Transporter 2, którego współtwórcą i producentem był Luc Besson. W tytułowej roli wystąpił Jason Statham. Kolejną produkcją reżysera był film Człowiek pies, w którym zagrali Jet Li, Morgan Freeman i Bob Hoskins. Leterrier urodził się w Paryżu i jeszcze jako dziecko pokochał kino. Zanim ukończył 18 lat, zdobył kilka nagród za filmy krótkometrażowe, po czym wyjechał do Nowego Jorku, aby studiować w prestiżowej szkole Tisch School of the Arts na Uniwersytecie Nowojorskim. Pracował przy kilku filmach jako asystent kierownika produkcji lub asystent reżysera. Wśród tych produkcji można wymienić: film Obcy ? Przebudzenie, którego reżyserem był również pochodzący z Francji Jean Pierre Jeunet; pełen rozmachu film historyczny Luca Bessona Joanna d?Arc; oraz film na podstawie komiksu, Asterix i Obelix: Misja Kleopatra, którego reżyserem był Alain Chabat. TRAVIS BEACHAM (scenarzysta) napisał scenariusz dla filmu krótkometrażowego Marka Freiburgera Booth (2005), którego bohaterem był aktor John Wilkes Booth, zabójca prezydenta Lincolna. Następnie napisał scenariusz do filmu A Killing on Carnival Row, którego współproducentem jest Arnold Kopelson. Aktualnie Beacham pracuje nad kilkoma projektami filmowymi, między innymi nad filmem science fiction The Black Hole, którego reżyserem jest Joseph Kosinski PHIL HAY & MATT MANFREDI (scenarzyści) wcześniej napisali scenariusz do filmu science fiction Aeon Flux (2005), w którym zagrała Charlize Theron. Partnerzy zadebiutowali w 2001 roku scenariuszem do filmu Piękna i szalona z Kirsten Dunst. Film spotkał się z przychylnym przyjęciem krytyków. Poza tym Hay i Manfredi napisali i wyreżyserowali film niezależny Robak. Produkcja ta, w której wystąpił John Carroll Lynch, zdobyła kilka nagród na festiwalach w 2002 roku. Kolejne projekty współpracujących scenarzystów to adaptacja komiksu, R.I.P.D., i film The Boys, którego producentem jest Neal H. Moritz. BASIL IWANYK (producent) ostatnio pracował nad sagą kryminalną, której reżyserem był Antoine Fuqua, Brooklyn?s Finest. Film został wyprodukowany przez firmę Iwanyka, Thunder Road Pictures. Inne niedawne produkcje firmy Thunder Road Pictures to film Męski sport, którego reżyserem jest McG, oraz film z Harrisonem Fordem Firewall, którego reżyserem był Richard Loncraine. Teraz Iwanyk będzie pracował jako producent wykonawczy nad filmem przygodowym The Expendables, którego reżyserem i odtwórcą głównej roli będzie Sylvester Stallone, oraz jako producent nad filmem kryminalnym The Town, reżyserowanym przez Bena Afflecka, który sam także wystąpi w filmie. Oba filmy mają wejść na ekrany w 2010 roku. Iwanyk zaczął swoją karierę w branży filmowej jako praktykant w United Talent Agency. W roku 1995 zaczął pracę w Warner Bros. Pictures jako dyrektor artystyczny, a po dwóch latach awansował na prezesa ds. produkcji. Podczas swojej współpracy z tym studiem Iwanyk pracował nad kilkoma produkcjami, wśród których warto wymienić filmy: Dzień próby, który zdobył Oscara, Ocean?s Eleven: Ryzykowna gra, Batman i Robin, oraz thriller Christophera Nolana Bezsenność. W roku 2000 Iwanyk został prezesem nadzorującym produkcję na wszystkich kontynentach w Intermedia Films, gdzie kierował pracą nad takimi projektami, jak: K-19; Sekcja 8., Terminator 3: Bunt Maszyn, nagrodzony Oscarem film Adaptacja, którego reżyserem był Spike Jonze; Dark Blue; National Security; Życie za życie; Witamy w Mooseport; Pozew o miłość; thriller Łowcy umysłów, którego reżyserem był Renny Harlin; oraz nominowany do Oscara film Spokojny Amerykanin. KEVIN DE LA NOY (producent) pracował jako producent wykonawczy nad światowym hitem Christophera Nolana Mroczny rycerz, gdzie wśród gwiazdorskiej obsady wystąpili Christian Bale i Heath Ledger. Później był współproducentem filmu biograficznego Michaela Manna Wrogowie publiczni, w którym legendarnego przestępcę Johna Dillingera zagrał Johnny Depp. De La Noy pracował także jako producent wykonawczy nad filmem Edwarda Zwicka Krwawy diament, w którym główne role odtworzyli Leonardo DiCaprio, Jennifer Connelly i Djimon Hounsou. Wcześniej pracował ze Zwickiem nad filmem Ostatni samuraj, gdzie pełnił rolę kierownika produkcji filmu, był współproducentem thrillera science fiction Richarda Donnera Linia czasu oraz pracował jako współproducent przy nagrodzonym Oscarem filmie Stevena Spielberga o drugiej wojnie światowej, Szeregowiec Ryan. Inne jego projekty to: filmy Ali, Titanic, Braveheart ? Waleczne Serce, Mission: Impossible i Mission: Impossible 2 (jako kierownik produkcji); film Zew wolności (jako kierownik produkcji); oraz filmy Duch i Mrok, Czarny książę, Tajemniczy ogród i 1492: Wyprawa do raju (jako kierownik planu w plenerze). Pełnił także rolę pierwszego asystenta reżysera przy wielu rozmaitych projektach. RICHARD D. ZANUCK (producent wykonawczy) jest nie tylko producentem i zdobywcą Oscara, ale i jedną z wiodących postaci przemysłu filmowego. Zanuck zdobył wiele nagród i pochwał za osiągnięcia w swojej ponad 40-letniej karierze, zarówno jako wyróżniający się niezależny producent, jak i szef wytwórni. Wśród nich jest Nagroda im. Irvinga G. Thalberga, którą otrzymał w 1991 roku wspólnie ze swoim długoletnim współpracownikiem Davidem Brownem. Dostał to wyróżnienie jako producent twórczy, którego praca odzwierciedla dążenie do osiągnięcia jak najlepszej jakości filmu. Dzięki temu bezprecedensowemu wydarzeniu, które było dla producenta kamieniem milowym w jego karierze, Zanuck i jego ojciec, Darryl F. Zanuck, są jedynym przypadkiem, gdy tę nagrodę otrzymali krewni z dwóch pokoleń. Rok wcześniej Zanuck i jego żona Lili Fini Zanuck zabrali do domu Oscara za najlepszy film 1989 roku, Wożąc panią Daisy. Za ten sam film Zanuck otrzymał Złoty Glob, nagrodę National Board of Review Award oraz wyróżnienie dla producenta roku od Producers Guild of America. Nagroda za Wożąc panią Daisy ustanowiła jeszcze jeden precedens w branży, ponieważ jest to jedyny przypadek w historii filmu, gdy ojciec i syn zostali oddzielnie nagrodzeni Oscarem za najlepszy film. Zanuck kontynuuje swoją opartą na solidnych podstawach karierę jako właściciel własnej spółki producenckiej, The Zanuck Company, której współpartnerem jest jego żona, Lili Fini Zanuck. Zanuck ukończył Uniowersytet Stanforda, a następnie odbył służbę wojskową jako porucznik, po czym rozpoczął współpracę ze swoim ojcem jako asystent scenarzysty i producenta przy dwóch filmach, Wyspa w słońcu i Słońce też wschodzi. W wieku 24 lat zadebiutował jako producent filmem Bez emocji. Orson Welles, Dean Stockwell i Bradford Dillman wspólnie zdobyli za ten film nagrodę dla najlepszego aktora na Festiwalu Filmowym w Cannes. Następnie pracował nad filmem Sanktuarium, opartym na powieści Williama Faulknera, oraz nad filmem Raport Chapmana, którego reżyserem był George Cukor. W wieku 28 lat Zanuck został prezesem ds. produkcji w wytwórni 20th Century Fox, stając się najmłodszym wtedy szefem studia w Hollywood. W ciągu ośmiu lat, gdy piastował to stanowisko, wytwórnia odzyskała renomę, jaką miała w swoich najlepszych latach, i otrzymała niespotykaną wcześniej liczbę 159 nominacji do Oscara. Trzy z filmów, Dźwięki muzyki, Patton i Francuski łącznik, zdobyły Oscary dla najlepszych filmów. Inne jego sukcesy w wytwórni Fox to seria filmów Planeta Małp, Butch Cassidy i Sundance Kid oraz MASH. Po zakończeniu pracy w wytwórni Zanuck objął stanowisko starszego wiceprezesa wykonawczego w Warner Bros., gdzie razem ze swoim przyszłym partnerem Davidem Brownem doglądał produkcji takich hitów jak Egzorcysta i Płonące siodła. W roku 1971 powstała spółka Zanuck/Brown Co., która odniosła wiele sukcesów i stała się jedną z najlepszych firm w przemyśle filmowym. W ciągu następnych 15 lat firma Zanuck/Brown była odpowiedzialna za takie hity, jak: Szczęki, które zdobyły trzy Oscary i nominację do Oscara dla najlepszego filmu; Szczęki 2; pierwszy pełnometrażowy film Stevena Spielberga Sugarland Express, który zdobył nagrodę za najlepszy scenariusz na Festiwalu Filmowym w Cannes; film Żądło, który otrzymał siedem nominacji do Oscara, w tym za najlepszy film; oraz pięciokrotnie nominowany do Oscara Werdykt. Firma Zanuck/Brown wyprodukowała też wspólnie z Fini Zanuck nagrodzony dwoma Oscarami film Kokon i jego drugą część, Kokon: Powrót. Firma The Zanuck Company, utworzona w 1988 roku, odniosła wielki sukces, debiutując filmem Wożąc panią Daisy. Produkcja ta otrzymała dziewięć nominacji do Oscara i zdobyła cztery statuetki, w tym nagrodę dla najlepszego filmu. Wożąc panią Daisy, oparte na sztuce nagrodzonej Pulitzerem, zarobiło 100 milionów dolarów w samej Ameryce. Biorąc pod uwagę fakt, że wyprodukowanie filmu kosztowało pięć milionów dolarów, produkcja stała się jednym z najbardziej kasowych przedsięwzięć w historii wytwórni Warner Bros. Po pierwszym sukcesie Zanuck stworzył kolejny udany film, który został przychylnie odebrany przez krytyków, W matni, w którym zagrali Jennifer Jason Leigh i Jason Patric. Film ten powstał na kanwie bestsellera Kim Wozencraft i był reżyserskim debiutem Fini Zanuck. Inne wspólne produkcje z Fini Zanuck to: film W kręgu miłości, przy którym twórcy filmu Wożąc panią Daisy znów spotkali się z reżyserem Bruce?em Beresfordem i scenarzystą Alfredem Uhrym; Dziki Bill, film w reżyserii Waltera Hilla, który opowiada opartą na faktach historię legendarnego pioniera, Dzikiego Billa Hickoka; oraz Nieugięci, dramat osadzony w latach 50. ubiegłego wieku, opowiadający o elitarnym zespole policjantów z Los Angeles, gdzie wśród obsady znaleźli się Nick Nolte, Melanie Griffith i John Malkovich. Dzień zagłady zarobił 350 milionów dolarów na całym świecie; ogromnym sukcesem okazał się też Regulamin zabijania, wyprodukowany razem ze Scottem Rudinem, w którym zagrali tacy aktorzy, jak Tommy Lee Jones, Samuel Jackson, Guy Pearce i Ben Kingsley. W roku 1999 The Zanuck Company połączyła swe siły ze zdobywcą Oscara Clintem Eastwoodem, w wyniku czego powstał film Prawdziwa zbrodnia, trzymający w napięciu thriller oparty na bestsellerze Andrew Klavana. Film został wyreżyserowany przez samego Eastwooda, który również w nim zagrał. W marcu 2000 roku Zanuckowie byli producentami 72. dorocznej gali rozdania Oscarów. Widowisko zdobyło dziewięć nominacji do nagrody Emmy i uzyskało najlepsze wyniki oglądalności na przestrzeni sześciu lat. W czasie kręcenia filmu Planeta małp w 2001 roku Zanuck spotkał po raz pierwszy Tima Burtona, co dało początek trwającej do dziś współpracy twórców. Planeta małp weszła na ekrany w lipcu 2001 roku i stała się jednym z najlepiej zarabiających filmów tamtego roku, zarówno na rynku amerykańskim, jak i światowym. Inne produkcje The Zanuck Company to: pozytywnie przyjęty przez krytyków film Droga do zatracenia z takimi aktorami jak Tom Hanks, Paul Newman i Jude Law, w reżyserii Sama Mendesa; film Roba Bowmana Władcy ognia, w którym wystąpili Christian Bale i Matthew McConaughey; film Burtona Duża ryba, z takimi gwiazdami, jak: Ewan McGregor, Albert Finney, Billy Crudup, Jessica Lange and Alison Lohman; oraz film Peytona Reeda Jestem na tak z Jimem Carreyem. W roku 2005 trzecia wspólna produkcja Zanucka i Burtona, Charlie i fabryka czekolady z Johnnym Deppem w roli głównej, film oparty na klasycznej już powieści Roalda Dahla, zarobiła ponad 600 milionów dolarów na całym świecie. W roku 2007 Zanuck wyprodukował adaptację nieco przerażającego musicalu Stephena Sondheima, Sweeney Todd: Demoniczny golibroda z Fleet Street. Główne role zagrali w nim Johnny Depp i Helena Bonham Carter, a reżyserem ponownie był Burton. Film zdobył Oscara za najlepszą scenografię oraz nominacje za najlepsze kostiumy i dla najlepszego aktora (Depp). Najnowszą produkcją Zanucka jest Alicja w Krainie Czarów, pełna przygód i elementów fantastycznych opowieść w formacie 3D. Reżyserem filmu jest Tim Burton, a główne role zagrali w nim Johnny Depp, Helena Bonham Carter, Anne Hathaway i Mia Wasikowska. THOMAS TULL (poducent wykonawczy) odniósł ogromny sukces w produkcji i finansowaniu popularnych projektów we współpracy z Warner Bros. Pictures, a udało mu się to osiągnąć dzięki wrodzonemu wyczuciu dobrze rokujących produkcji, znajomości finansowej strony tworzenia filmów oraz prawdziwej pasji do filmów, komiksów, gier wideo i fantastyki. Od czasu swojego powstania w 2004 roku, Legendary Pictures współpracowało z wytwórnią przy takich hitach jak: Superman: Powrót, Batman ? Początek, Watchmen Strażnicy, 300, oraz bijący rekordy zdobywca wielu nagród, Mroczny rycerz, który zarobił ponad miliard dolarów na całym świecie. Inne powstałe niedawno wspólne produkcje to szlagier komediowy Kac Vegas oraz film w reżyserii Spike?a Jonze?a Gdzie mieszkają dzikie stwory, już teraz przez wielu uznany za pozycję kultową. Wśród czekających na wejście do kin filmów są: Jonah Hex, The Town i Due Date, z których wszystkie ukażą się w 2010 roku. Na 2011 rok zaplanowano: film Bryana Singera Jack the Giant Killer, kontynuację do filmu Todda Phillipsa Kac Vegas, oraz film Jacka Snydera Sucker Punch. Poza tym firma Tulla pracuje nad kilkoma obiecującymi projektami własnymi, wśród których warto wymienić filmy Warcraft, Gravel Warrena Ellisa, Raj Utracony, Hendrix oraz kontynuację filmu 300. Przed założeniem Legendary Pictures Tull był prezesem oraz członkiem zarządu The Convex Group, holdingu medialno-rozrywkowego z siedzibą w Atlancie. Tull jest twórcą i producentem sławnego filmu muzyczno-dokumentalnego Będzie głośno, w którym pojawiają się trzej znani gitarzyści, The Edge (U2), Jimmy Page (Led Zeppelin) oraz Jack White (The White Stripes). Film został wyreżyserowany przez Davisa Guggenheima, zdobywcę Oscara (Niewygodna prawda), a jego światowa premiera odbyła się w 2008 roku na Festiwalu Filmowym w Toronto. Tull jest członkiem Rady Nadzorczej Amerykańskiego Instytutu Filmowego oraz członkiem zarządu swojej macierzystej uczelni, Hamilton College. Poza tym pełni rolę członka zarządu Fulfillment Fund i San Diego Zoo oraz jest partnerem mniejszościowym sześciokrotnego zwycięzcy rozgrywek Super Bowl, drużyny Pittsburgh Steelers. JON JASHNI (producent wykonawczy) nadzoruje rozwój projektu i fazę produkcyjną takich projektów Legendary Pictures jak Warcraft, Akira i Raj Utracony. Niedawno pełnił rolę producenta wykonawczego hitu Todda Phillipsa Kac Vegas i filmu Gdzie mieszkają dzikie stwory, którego reżyserem jest Spike Jonze. Przed dołączeniem do zespołu Legendary Pictures Jashni był prezesem Hyde Park Entertainment, spółki zajmującej się produkcją i finansowaniem projektów filmowych, która współpracowała z wytwórniami 20th Century Fox, Disney i MGM. Na tym stanowisku nadzorował rozwój projektu i fazę produkcyjną filmów, w tym takich projektów, jak Troje do pary, Wyścig marzeń, Z podniesionym czołem oraz Przeczucie. Wcześniej Jashni był producentem popularnej komedii romantycznej w reżyserii Andy?ego Tennanta, Dziewczyna z Alabamy, która zarobiła ponad 175 milionów dolarów na całym świecie. Współpraca Jashniego z Tennantem zaczęła się przy pracy nad baśnią Długo i szczęśliwie, która zarobiła 90 milionów dolarów. Jashni był przy tym filmie odpowiedzialny za rozwój projektu i fazę produkcyjną jako starszy szef produkcji w wytwórni 20th Century Fox. Poza tym twórca współprodukował dwa filmy, które razem otrzymały trzy nominacje do Oscara: Huragan, który został bardzo przychylnie przyjęty przez krytyków i otrzymał nominację dla najlepszego aktora (Denzel Washington); oraz adaptację filmową musicalu, Anna i Król, która zdobyła dwie nominacje do Oscara i zarobiła 110 milionów dolarów na całym świecie. W roli głównej wystąpiła Jodie Foster. Jashni współpracował też z potentatem branżowym Irvingiem Azoffem w spółce należącej do Warner Bros., Giant Pictures. Efektem wspólnej pracy były takie filmy, jak Huragan, Jack Frost i Niezwykłe lato. Wcześniej Jashni pracował jako producent wykonawczy w Columbia Pictures, gdzie współtworzył takie filmy, jak Dzień Świstaka, Drakula i Lunatycy, natomiast swoją karierę zaczynał w firmie Daniela Melnicka, The IndieProd Company, gdzie pracował nad takimi projektami, jak Air America, Góry Księżycowe, Roxanne i Puenta. Jashni jest członkiem Amerykańskiego Instytutu Filmowego i Producers Guild of America. Ukończył studia licencjackie na University of Southern California i uzyskał tytuł MBA w szkole Anderson School of Management na University of California. WILLIAM FAY (producent wykonawczy) od ponad 20 lat odnosi sukcesy jako producent i producent wykonawczy. Aktualnie jest prezesem ds. produkcji w Legendary Pictures, które od czasu swojego powstania w 2005 roku współpracowało z Warner Bros. nad takimi hitami, jak: Batman ? Początek, Superman: Powrót, 300, Watchmen Strażnicy i Mroczny rycerz, który zarobił w kinach ponad miliard dolarów i otrzymał osiem nominacji do Oscara, z czego zdobył dwie statuetki. Fay pełnił też rolę producenta wykonawczego szlagieru komediowego Todda Phillipsa, Kac Vegas, który zarobił 469 milionów dolarów na całym świecie i szybko stał się najlepiej zarabiającą komedią wszech czasów wśród komedii oznaczonych symbolem R (osoba poniżej 17 roku życia wymaga towarzystwa pełnoletniego opiekuna) w klasyfikacji amerykańskiego stowarzyszenia filmowego MPAA. Przed rozpoczęciem pracy w Legendary Pictures Fay był prezesem Centropolis Entertainment, jednej z najlepszych spółek produkcyjnych w Hollywood. W czasie gdy Hay tam pracował, Centropolis Entertainment wyprodukowało filmy, które łącznie zarobiły w kinach na całym świecie prawie 1,5 miliarda dolarów, w tym film Patriota z Melem Gibsonem i hit Dzień Niepodległości, który po pojawieniu się w kinach był drugim najlepiej zarabiającym filmem wszech czasów (800 milionów dolarów na całym świecie). Pod przywództwem producenta firma odniosła sukces, rozwijając dwa projekty: Centropolis Effects, jedno z najlepszych studiów efektów wizualnych, oraz mothership.com, popularną wyszukiwarkę online wyspecjalizowaną w tematach związanych z science fiction, sprzedaną USA Networks w czerwcu 2000 roku. PETER MENZIES, JR. (operator zdjęć) w 2008 roku pracował z reżyserem Louisem Leterrierem nad hitem Incredible Hulk. Wśród filmów, nad którymi pracował Menzies, można wymienić filmy akcji: Strzelec, którego reżyserem jest Antoine Fuqua, Czterej bracia, w reżyserii Johna Singletona, oraz Szklana pułapka 3 i Trzynasty wojownik, w reżyserii Johna McTiernana. Inne jego produkcje to: trzy filmy reżysera Simona Westa, Lara Croft: Tomb Raider, Sprawa honoru i Kiedy dzwoni nieznajomy; thriller Mikaela Salomona Powódź; film Joela Schumachera Czas zabijania; filmy Rogera Donaldsona Ucieczka gangstera i Białe piaski; oraz film historyczny Johna Dahla o obozie jenieckim w czasie drugiej wojny światowej VI Batalion. Menzies pełnił też rolę operatora zdjęć na planie komedii: Miss agent 2: Uzbrojona i urocza, w reżyserii Johna Pasquina; Kangur Jack, którego producentem był Jerry Bruckheimer, a reżyserem David McNally; Anioł stróż, w reżyserii Stephena Hereka; oraz Dzieciak, w reżyserii Jona Turteltauba. Menzies urodził się w Sydney w Australii. Jego ojciec, Peter Menzies, także był operatorem, i to właśnie on wprowadził Petera do branży filmowej. W latach 80. ubiegłego wieku twórca pracował jako operator zdjęć przy reklamach i do dziś się tym zajmuje w przerwach między filmami. Za swoją pracę nad reklamami otrzymał kilka nagród, w tym Australian Television Award, New York One Show Prize, London International Advertising Award i Cannes Advertising Film Festival Award. Wśród projektów, nad którymi pracował, warto też wymienić odcinki pilotażowe seriali telewizyjnych Podróżnik, w reżyserii Davida Nuttera, oraz Hawthorne Mikaela Salomona, z Jadą Pinkett-Smith w roli głównej. Twórca jest członkiem Australijskiego Związku Operatorów Filmowych i Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej. Jego żoną jest Denise Heffley Menzies, była producentka reklam. Menzies ma domy w Sydney i w Lake Tahoe w Nevadzie. MARTIN LAING (scenograf) pracował ostatnio nad czwartą częścią serii Terminator, Terminator: Ocalenie, której reżyserem jest McG. Wśród jego poprzednich filmów można wymienić dwa projekty, nad którymi pracował jako scenograf z Jamesem Cameronem: popularny dokument krótkometrażowy Głosy z głębin 3D i czekający na wejście do kin thriller science fiction Battle Angel; oraz film przygodowy z elementami fantastyki Miasto Cienia Gila Kenana, za który zdobył w 2008 roku nagrodę Hamilton Behind the Camera Award. Laing pracował też jako scenograf z wieloma znanymi reżyserami przy takich projektach, jak: Pearl Harbor, w reżyserii Michaela Baya; Nawiedzony, w reżyserii Jana de Bonta; oraz W moich snach, w reżyserii Neila Jordana. Za kasowy hit Camerona Titanic, który zdobył Oscara za najlepszą scenografię, Laing otrzymał też nagrodę Art Directors Guild Award za wybitną scenografię. W swoim dorobku Laing ma też film Camerona Prawdziwe kłamstwa, film Burtona Batman i film George?a Millera Niekończąca się opowieść II: Następny rozdział. MARTIN WALSH (montażysta) otrzymał Oscara i nagrodę Eddie, przyznawaną przez Stowarzyszenie Amerykańskich Montażystów Filmowych, za hit z 2002 roku, Chicago, na podstawie musicalu z Broadwayu. Reżyserem filmu był Rob Marshall, a główne role zagrali Renée Zellweger, Catherine Zeta-Jones i Richard Gere. Walsh trzykrotnie współpracował z reżyserem Iainem Softleyem, czego efektem były filmy Atramentowe serce, Hakerzy i Backbeat, film biograficzny o zespole The Beatles. Twórca pracował też z reżyserem Peterem Chelsomem nad filmami: Potężny i szlachetny, Umrzeć ze śmiechu i Wysłuchaj mej pieśni. Wśród filmów Walsha warto też wspomieć: thriller V jak Vendetta, którego reżyserem był James McTeigue, a producentami bracia Wachowscy; Dwie prawdy, w reżyserii Juliana Fellowesa; Thunderbirds; Iris, której reżyserem był Richard Eyre; Tylko Sinatra; Dziennik Bridget Jones; Mansfield Park; Hilary i Jackie; Witajcie w krainie Woop Woop; Grób Roseanny; oraz Feeling Minnesota. Jego pracę będzie można niedługo podziwiać w filmie Książę Persji: Piaski Czasu, którego reżyserem jest Mike Newell, a producentem Jerry Bruckheimer. VINCENT TABAILLON (montażysta) już po raz trzeci pracuje z reżyserem Louisem Leterrierem. Efektem ich wcześniejszej współpracy był pełen przygód film akcji Transporter 2 (2005) oraz hit Incredible Hulk. Wśród projektów, nad którymi pracował Tabaillo,n warto wymienić także: film familijny Luca Bessona Artur i Minimki, do którego głosów użyczyli Freddie Highmore i Mia Farrow; francuskie filmy Dikkenek i Kemping; oraz film na podstawie serii komiksów ?Astérix?, Asterix na olimpiadzie, w którym wystąpił Gérard Depardieu. Aktualnie twórca pracuje we Francji nad thrillerem science fiction The Prodigies. W swoim dorobku Tabaillon ma również filmy: SEXiPIStOLS z Penélope Cruz i Salmą Hayek; Historia Marii i Juliena z Emmanuelle Béart; Rien que du bonheur; 3 zero; Kto wie?, nominowany do Złotej Palmy na Festiwalu Filmowym w Cannes; Bon plan; Most pomiędzy dwoma brzegami w reżyserii Depardieu; oraz kilka nagrodzonych filmów krótkometrażowych, w tym: Sentence finale, Novice, Pas bouger!, Majorité, La Vache qui pleure, Mon meilleur amour, Suspendu i Squash, który otrzymał nominację do Oscara za najlepszy krótkometrażowy film fabularny. LINDY HEMMING (projektantka kostiumów) zdobyła Oscara za projekty kostiumów w stylu ery Gilberta i Sullivana do filmu Topsy-Turvy, którego reżyserem był Mike Leigh. Mike Leigh wybrał też Hemming na projektantkę kostiumów do filmów Meantime, Nadzy, Życie jest słodkie i Wysokie aspiracje. W dorobku Hemming są też takie filmy, jak: międzynarodowy hit Mroczny rycerz i jego poprzednik Batman ? Początek, oba w reżyserii Christophera Nolana; kilka filmów z serii o Jamesie Bondzie: GoldenEye (1995), w reżyserii Martina Campbella, Jutro nie umiera nigdy, którego reżyserem był Roger Spottiswoode, Świat to za mało Michaela Apteda, Śmierć nadejdzie jutro Lee Tamahoriego i Casino Royale Campbella, z którym ostatnio pracowała już po raz trzeci, tym razem nad thrillerem Furia; Lara Croft: Tomb Raider i sequelem Lara Croft Tomb Raider: Kolebka życia; Harry Potter i Komnata Tajemnic w reżyserii Chrisa Columbusa; film Sally Potter Człowiek, który płakał; Okopy z Danielem Craigiem; O mały głos i Weneckie Qui Pro Marka Hermana; Odważny, którego reżyserem i odtwórcą głównej roli jest Johnny Deep; Krew i wino Boba Rafaelsona; Umrzeć ze śmiechu i Wysłuchaj mej pieśni Petera Chelsoma; film Mike?a Newella Cztery wesela i pogrzeb, za który dostała nominację do nagrody BAFTA; Kraina wód Stephena Gyllenhaala; Bracia Kray Petera Medaka; Królowa kier Jona Amiela; Moja piękna pralnia Stephena Frearsa; Wetherby Davida Hare?a; Laughterhouse Richarda Eyre?a; oraz Komfort i radość Billa Forsytha. Hemming otrzymała nominację do nagrody BAFTA TV Award za pracę nad filmem telewizyjnym Porterhouse Blue. Inne filmy telewizyjne w jej dorobku to Running Late, Dancing Queen i All Things Bright and Beautiful. Hemming była wcześniej projektantką kostiumów do spektakli teatralnych. Współpracowała z Royal Shakespeare Company i Royal National Theatre. Pracowała też nad wieloma projektami na londyńskim West Endzie. RAMIN DJAWADI (kompozytor) jest prawdopodobnie najbardziej znany z nominowanej do nagrody Emmy muzyki do filmu Iron Man, ale jego twórczość obejmuje rozmaite gatunki filmowe. Po ukończeniu z wyróżnieniem studiów w Berklee School of Music w 1998 roku, urodzony w Niemczech Djawadi zwrócił na siebie uwagę Hansa Zimmera, który zatrudnił go w Remote Control Productions. Po przeprowadzce do Los Angeles Djawadi skomponował dodatkowe utwory do filmów Wehikuł czasu, Sekcja 8., Rekrut i hitu Piraci z Karaibów: Klątwa Czarnej Perły. Następnie współpracował z Zimmerem przy kompozycji i produkcji muzyki do Thunderbirds, oraz przy muzyce do filmów Lepiej późno niż później i Batman ? Początek. Później Djawadi wspólpracował z The RZA nad muzyką do filmu Blade: Mroczna Trójca w reżyserii Davida Goyera. To dało początek jego stałej współpracy z Goyerem zarówno przy filmach kinowych, jak i telewizyjnych. Djawadi napisał muzykę do filmu reżysera, horroru Nienarodzony, którego producentem był Michael Bay. Djawadi pracował też z Goyerem nad serialem telewizyjnym Flash Forward: Przebłysk Jutra, który jest wizytówką charakterystycznych dla kompozytora dźwięków. Sukces odniósł też muzyczny motyw przewodni do serialu Skazany na śmierć, nadawanego przez cztery sezony, za który Djawadi był nominowany do nagrody Emmy. Djawadi udowodnił, że dobrze sobie radzi w różnych gatunkach filmowych po stworzeniu subtelnej muzyki do produkcji Mr. Brooks z Kevinem Costnerem i Williamem Hurtem. Muzyk dostał za tę kompozycję nominację do nagrody World Soundtrack Awards, w kategorii odkrycie roku. W jego dorobku są też ścieżki dźwiękowe do takich filmów, jak Uwiedziony, z Hugh Jackmanem i Ewanem McGregorem, oraz Pytając o miłość, którego reżyserem jest zdobywca Oscara, Robert Towne. Djawadi pracował również nad muzyką do filmów animowanych, wśród których warto wymienić pierwszy projekt Sony Animation, Sezon na misia, i jego kontynuację, Sezon na misia 2, oraz The Chubbchubbs Save Xmas. Muzyka do tych filmów spodobała się filmowcom z belgijskiej firmy NWave, która stworzyła pierwszy animowany film w formacie 3D, Wyprawa na Księżyc 3D. Djawadi niedawno skończył pracę nad drugą częścią tej produkcji, Around the World in 50 Years 3D. NICK DAVIS (kierownik ds. efektów wizualnych) w 2008 roku zdobył nominację do Oscara oraz do nagrody BAFTA za kasowy hit Mroczny rycerz w reżyserii Christophera Nolana. Ponadto Davis otrzymał nominację do nagrody BAFTA za efekty wizualne do filmu Tima Burtona Charlie i fabryka czekolady, a wcześniej za film Harry Potter i Komnata Tajemnic. Z kolei za pierwszy film z serii o Harrym Potterze, Harry Potter i Kamień Filozoficzny, otrzymał nominację do nagrody BAFTA i nagrody Amerykańskiego Instytutu Filmowego. Davis pracował też jako kierownik ds. efektów wizualnych przy takich produkcjach, jak: pełna rozmachu Troja Wolfganga Petersena, Osaczeni Jona Amiela, oraz Rewolwer i melonik, którego reżyserem był Jeremiah Chechnik. Twórca pełnił także rolę kierownika ds. efektów wizualnych w fazie poprodukcyjnej filmów Joela Schumachera Batman i Robin oraz Batman Forever, a także filmu Andrew Davisa Reakcja łańcuchowa. Z reżyserem Davisem spotkał się jeszcze przy okazji dwóch projektów: filmu Ścigany, gdzie pełnił rolę producenta efektów wizualnych, oraz filmu Liberator, gdzie był kierownikiem technicznym. Wśród produkcji, przy których pracował jako producent efektów wizualnych, warto też wymienić: Nowy koszmar Wesa Cravena w reżyserii Wesa Cravena oraz film Armia ciemności Sama Raimiego. Pełnił również rolę kierownika technicznego przy filmie Petera Weira Bez lęku. Davis ukończył filologię angielską i politologię na Oxford Brooks University. Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej i organizacji BAFTA oraz BAFTA Visual Effects Nomination Committee. NEIL CORBOULD (kierownik ds. efektów specjalnych i animatroniki) pracował przy wielu filmach, jest zdobywcą Oscara i nagród BAFTA. Oscara otrzymał za Gladiatora, za którego dostał także nominację do nagrody BAFTA. Swoją pierwszą nagrodę BAFTA dostał za film Piąty element, przy którym po raz pierwszy pracował jako kierownik ds. efektów specjalnych i animatroniki. Następnie pracował przy filmach Ukryty wymiar, Szeregowiec Ryan, za który otrzymał drugą nagrodę BAFTA, Osaczeni oraz The Vertical Limit, za który był nominowany do nagrody BAFTA. W 2002 roku Corbould pracował jako realizator efektów specjalnych przy filmie Rolanda Emmericha Pojutrze, za który dostał trzecią nagrodę BAFTA. Następnie były filmy Król Artur i Królestwo niebieskie oraz Superman: Powrót (2005), za który razem z zespołem ds. efektów specjalnych otrzymał nominacje do Oscara i nagrody BAFTA. Jego niedawne produkcje to filmy Edwarda Zwicka Krwawy diament i Opór, oraz film Jona Turtletauba Skarb narodów: Księga Tajemnic. Aktualnie Corbould pracuje nad thrillerem The Devil?s Double w reżyserii Lee Tamahoriego. W jego dorobku są też popularne filmy akcji Mumia powraca i Helikopter w ogniu. Corbould zaczął zajmować się efektami specjalnymi jeszcze jako nastolatek, zdobywając doświadczenie przy filmie Richarda Donnera Superman oraz pracując dla Martina Gutteridge?a przy takich filmach, jak: Człowiek słoń, Amerykański wilkołak w Londynie, Superman III, Krwiożercza roślina i Amadeusz. Pracował także nad trzema filmami o Jamesie Bondzie, Zabójczy widok, W obliczu śmierci i Licencja na zabijanie, oraz nad takimi projektami, jak: Ściana, Nieśmiertelny II: Nowe życie, Miasto radości, Za horyzontem oraz Na krawędzi. CONOR O?SULLIVAN (kierownik ds. efektów protetycznych) był nominowany do Oscara za projekt, dzięki któremu Heath Ledger przemienił się w Jokera w hicie Christophera Nolana Mroczny rycerz. W 1999 roku był nominowany za film Szeregowiec Ryan, a w 1994 roku pracował nad swoim pierwszym filmem Braveheart ? Waleczne Serce, przy którym zdobywał doświadczenie pod nadzorem zdobywców Oscara, Lois Burwell i Petera Framptona. O?Sullivan pracował nad efektami protetycznymi przy wielu innych produkcjach, w tym przy filmach Godziny, Zatrute pióro i Ostatni samuraj. Dzięki przypadkowemu odkryciu na planie Ostatniego samuraja zaczął pracować nad możliwościami systemu nakładania charakteryzacji protetycznej 3D. Po trzech latach testów system okazał się sukcesem ? dzięki niemu charakteryzacja protetyczna zajmowała namiastkę potrzebnego wcześniej czasu, a wyniki były idealne. Elementy były mniejsze i lepszej jakości, a aktorzy mieli więcej swobody. Po skorzystaniu z pomysłu O?Sullivana na planie filmu Wernera Herzoga Operacja Świt Christian Bale polecił artystę Nolanowi. O?Sullivan zaczął rzeźbić już w wieku trzech lat w pracowni garncarskiej swojej mamy. Później kontynuował zainteresowania rzeźbą i malarstwem, uczęszczał nawet do szkoły artystycznej, a jednocześnie robił dyplom z biologii morskiej i oceanografii. Przez jakiś czas pracował dla NASA w Instytucie Oceanografii imienia Scripps w San Diego, jednak potem zdecydował się wrócić do swojej pierwszej miłości, sztuki, łącząc ją z elementami nauki. Odkrył świat filmu, a następnie zaczął rzeźbić zawodowo, a od roku 1990 zaczął także uczyć się podstaw protetyki. JENNY SHIRCORE (projektantka makijażu i fryzur) zdobyła Oscara i nagrodę BAFTA za znakomity makijaż i fryzury w biograficznym filmie Shekhara Kapura Elizabeth (1998). Była także nominowana do Oscara i zdobyła nagrodę BAFTA za film, Młoda Wiktoria (2009), którego reżyserem był Jean-Marc Vallée. Poza tym Shircore była nominowana do nagrody BAFTA za film Elizabeth: Złoty wiek, gdzie ponownie spotkała się z Kapurem, oraz za filmy Dziewczyna z perłą i Dziecko z marzeń. W czasie swojej ponad 20-letniej kariery Shircore pracowała z wieloma wybitnymi reżyserami, wśród których znaleźli się: Kapur, David Leland, Mike Figgis, Michael Apted, Stephen Frears, Neil Jordan i Mira Nair. W dorobku artystki są takie produkcje, jak: Dziewczyny z farmy, Notting Hill, Enigma, Niewidoczni, Cena honoru i Vanity Fair. Targowisko próżności. Shircore pracowała z takimi gwiazdami, jak: Cate Blanchett, Geoffrey Rush, Colin Firth, Alan Rickman, Hugh Grant, Reese Witherspoon i Heath Ledger Ponadto artystka zajmowała się makijażem i fryzurami w takich filmach, jak Upiór w operze Joela Schumachera, Pani Henderson Frearsa, Jak wam się podoba Kennetha Branagha, Miłosna układanka Toma Vaughana i Głos wolności Apteda. Jej niedawne projekty to film Atramentowe serce, którego reżyserem jest Iain Softley, oraz Glorious 39 Stephena Poliakoffa. Aktualnie pracuje nad dramatem Declana Donnellana i Nicka Ormeroda Bel Ami, w którym występują takie gwiazdy, jak Robert Pattinson, Uma Thurman, Kristin Scott Thomas i Christina Ricci.
Pobierz aplikację Filmwebu!
Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.